H Μαριάννα Κοιλάκου είναι φοιτήτρια του Πολιτικού Τμήματος του Πάντειου Πανεπιστήμιου.
H Μαριάννα Κοιλάκου είναι υποψήφια Δημοτική Σύμβουλος με τον Συνδυασμό “Δήμος για όλους” και τον Γιώργο Δημόπουλο.
22.4.14
Κοιλάκου Μαριάννα
H Μαριάννα Κοιλάκου είναι φοιτήτρια του Πολιτικού Τμήματος του Πάντειου Πανεπιστήμιου.
H Μαριάννα Κοιλάκου είναι υποψήφια Δημοτική Σύμβουλος με τον Συνδυασμό “Δήμος για όλους” και τον Γιώργο Δημόπουλο.
Αγγελοπούλου Ελένη
Η Ελένη Αγγελοπούλου γεννήθηκε στις 7 Οκτωβρίου του 1964.
Είναι φαρμακοποιός Σπούδασε στη Φαρμακευτική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και στη διετία του 2010-2012 απέκτησε και Μεταπτυχιακό Οικονομικής Διοίκησης από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.Από το 1987 διατηρεί Φαρμακείο, στον Κορυδαλλό.
Η διάθεσή της για προσφορά κέρδισε τη γειτονιά, η οποία νιώθει πάντα το χώρο δικό της, με ανθρώπους που κι αυτούς δικούς της αισθάνεται.
Είναι παντρεμένη 24 χρόνια με τον Νίκο Χατζηελευθερίου, μουσικό και έχει δυο κόρες. Τη Ζωή, τεταρτοετή φοιτήτρια της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, και τη Μαριάννα, μαθήτρια της Β' Λυκείου.
Η Ελένη Αγγελοπούλου είναι υποψήφια Δημοτική Σύμβουλος με την Ανοικτή Δημοτική Κίνηση “Πάμε Αλλιώς” και την Καίτη Κυλάκου.
Η βιβλιοθήκη μας
Ξεφυλλίζοντας την εφημερίδα «Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΠΕΙΡΑΙΩΤΩΝ»
(φύλλο Πέμπτης 10 Απριλίου 2014 σελ. 25) διάβασα μια μικρή δημοσίευση με τίτλο «Αλληλέγγυες Βιβλιοθήκες στα Σχολεία του δήμου Κορυδαλλού» που αρχίζει ως εξής :
Με το σύνθημα «η γνώση είναι δύναμη» ο Δήμος Κορυδαλλού ξεκινά μια πρωτοπόρα δράση αλληλεγγύης…» και λίγο πιο κάτω καλεί τους γονείς και τους μαθητές των σχολείων μας να χαρίσουν τα βιβλία που δεν τους χρειάζονται πια στα σχολεία και τις βιβλιοθήκες τους.
Αυτή είναι η πολιτική του δήμου μας, αναρωτήθηκα, για έναν τόσο ευαίσθητο τομέα; Άλλωστε αυτή είναι μια δράση που πραγματοποιείται από τα σχολεία του Κορυδαλλού με πρωτοβουλία των εκπαιδευτικών και των μαθητών εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Σκέφτηκα να το ψάξω περισσότερο.
Μπαίνοντας στον Ιστότοπο του δήμου Κορυδαλλού(http://pnevmatiko.korydallos.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=382&Itemid=388) διαβάζω την παρακάτω παράγραφο: «Η Δημοτική Βιβλιοθήκη στεγάζει στο ισόγειο του Πνευματικού Κέντρου περισσότερους από 20.000 τίτλους βιβλίων. Ένας ιδιαίτερα ευχάριστος χώρος χρησιμεύει ως αναγνωστήριο ενώ βιβλία μπορούν να δανείζονται τόσο ενήλικες όσο και παιδιά.
Στόχος μας, η Δημοτική Βιβλιοθήκη, να ανακαινιστεί ολοκληρωτικά, να αναβαθμιστεί ώστε να γίνει λειτουργική, προσβάσιμη και χρήσιμη για όλους, με καινούργια διάταξη, φωτισμό, και πολλούς σύγχρονους τίτλους βιβλίων.»
Μου φάνηκε απίστευτο, μόνο αυτή η ξερή παράγραφος; Αλλά πιο πολύ με παραξένεψε η αντίληψη ότι η βιβλιοθήκη είναι ένας αριθμός βιβλίων , άντε και ένας ευχάριστος χώρος που κάποτε θα εμπλουτίσουμε.
Η δημοτική βιβλιοθήκη δεν είναι μόνο το κτίριο που τη στεγάζει.
Η δημοτική βιβλιοθήκη δεν είναι μόνο ένας αριθμός βιβλίων που διακινούνται.
Η δημοτική βιβλιοθήκη είναι το πάθος και το μεράκι των στελεχών της.
Είναι η συμμετοχή των δημοτών και η διαπαιδαγώγηση των νέων.
Η βιβλιοθήκη εκτός από βιβλία πρέπει να δανείζει ή να δίνει πρόσβαση και σε ηλεκτρονικά βιβλία, DVD, CD-ROM, PC games, CD μουσικής, εκπαιδευτικά πακέτα καθώς και περιοδικά, εφημερίδες, επιτραπέζια παιχνίδια.
Το βιβλίο στην ηλεκτρονική εποχή που ζούμε δεν έχει μόνο την παραδοσιακή μορφή που ξέρουμε. Η σύγχρονη βιβλιοθήκη πρέπει να προσφέρει στο κοινό της δωρεάν πρόσβαση σε ψηφιακές υπηρεσίες μέσω του ηλεκτρονικού εξοπλισμού που διαθέτει (ηλεκτρονικοί υπολογιστές, εκτυπωτές, σαρωτές, δωρεάν ασύρματο δίκτυο Wi-Fi). Στόχος είναι να εξοικειωθούν οι φίλοι του βιβλίου με την τεχνολογία και να προωθηθεί η φιλαναγνωσία στους νέους ανθρώπους. Η δημοτική βιβλιοθήκη οφείλει με συνεχείς δράσεις να χτίσει τις σχέσεις των νεαρών αναγνωστών με το βιβλίο με στόχο να δημιουργεί ενεργητικούς αναγνώστες.
Τα διαδραστικά εκπαιδευτικά προγράμματα θεωρούνται ένα εναλλακτικό είδος διδασκαλίας και δίνουν τη δυνατότητα στους μαθητές να κατακτήσουν τη γνώση μέσα από πρωτότυπες μορφές διδασκαλίας που προϋποθέτουν τη δραστηριοποίηση και την ενεργητική συμμετοχή τους.
Η βιβλιοθήκη οργανώνει τη διεξαγωγή εκπαιδευτικών προγραμμάτων και δράσεων που απευθύνονται σε μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Η βιβλιοθήκη δημιουργεί «Λέσχες Ανάγνωσης» που δίνουν τη δυνατότητα στους πολίτες να εμπλουτίσουν την αναγνωστική τους εμπειρία , ενισχύοντας την αναγνωσιμότητα και διευρύνοντας τα όρια της. Έτσι η εμπειρία της ανάγνωσης από ατομική μετατρέπεται σε συλλογική.
Η βιβλιοθήκη οργανώνει «Ανοιχτά Μαθήματα»για τους πολίτες κάνοντας πράξη την περίφημη «δια βίου μάθηση».
Η βιβλιοθήκη είναι ένας ζωντανός οργανισμός με πάρα πολλές δυνατότητες.
Η βιβλιοθήκη είναι ανοιχτή και τα καλοκαίρια, ειδικά τώρα που οι πιο πολλοί δεν πάμε διακοπές , πρέπει να διοργανώνει εκδηλώσεις, κυρίως για παιδιά και εφήβους, με στόχο να γίνει κέντρο δημιουργικότητας, καινοτομίας και μάθησης.
Η βιβλιοθήκη είναι ο «κοινός» τόπος συνάντησης γνώσης και δημιουργίας, πόλος έλξης μικρών και μεγάλων.
Η βιβλιοθήκη του δήμου οφείλει να είναι «η βιβλιοθήκη μας».
Παναγιώτης Τουρλάκης
(φύλλο Πέμπτης 10 Απριλίου 2014 σελ. 25) διάβασα μια μικρή δημοσίευση με τίτλο «Αλληλέγγυες Βιβλιοθήκες στα Σχολεία του δήμου Κορυδαλλού» που αρχίζει ως εξής :
Με το σύνθημα «η γνώση είναι δύναμη» ο Δήμος Κορυδαλλού ξεκινά μια πρωτοπόρα δράση αλληλεγγύης…» και λίγο πιο κάτω καλεί τους γονείς και τους μαθητές των σχολείων μας να χαρίσουν τα βιβλία που δεν τους χρειάζονται πια στα σχολεία και τις βιβλιοθήκες τους.
Αυτή είναι η πολιτική του δήμου μας, αναρωτήθηκα, για έναν τόσο ευαίσθητο τομέα; Άλλωστε αυτή είναι μια δράση που πραγματοποιείται από τα σχολεία του Κορυδαλλού με πρωτοβουλία των εκπαιδευτικών και των μαθητών εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Σκέφτηκα να το ψάξω περισσότερο.
Μπαίνοντας στον Ιστότοπο του δήμου Κορυδαλλού(http://pnevmatiko.korydallos.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=382&Itemid=388) διαβάζω την παρακάτω παράγραφο: «Η Δημοτική Βιβλιοθήκη στεγάζει στο ισόγειο του Πνευματικού Κέντρου περισσότερους από 20.000 τίτλους βιβλίων. Ένας ιδιαίτερα ευχάριστος χώρος χρησιμεύει ως αναγνωστήριο ενώ βιβλία μπορούν να δανείζονται τόσο ενήλικες όσο και παιδιά.
Στόχος μας, η Δημοτική Βιβλιοθήκη, να ανακαινιστεί ολοκληρωτικά, να αναβαθμιστεί ώστε να γίνει λειτουργική, προσβάσιμη και χρήσιμη για όλους, με καινούργια διάταξη, φωτισμό, και πολλούς σύγχρονους τίτλους βιβλίων.»
Μου φάνηκε απίστευτο, μόνο αυτή η ξερή παράγραφος; Αλλά πιο πολύ με παραξένεψε η αντίληψη ότι η βιβλιοθήκη είναι ένας αριθμός βιβλίων , άντε και ένας ευχάριστος χώρος που κάποτε θα εμπλουτίσουμε.
Η δημοτική βιβλιοθήκη δεν είναι μόνο το κτίριο που τη στεγάζει.
Η δημοτική βιβλιοθήκη δεν είναι μόνο ένας αριθμός βιβλίων που διακινούνται.
Η δημοτική βιβλιοθήκη είναι το πάθος και το μεράκι των στελεχών της.
Είναι η συμμετοχή των δημοτών και η διαπαιδαγώγηση των νέων.
Η βιβλιοθήκη εκτός από βιβλία πρέπει να δανείζει ή να δίνει πρόσβαση και σε ηλεκτρονικά βιβλία, DVD, CD-ROM, PC games, CD μουσικής, εκπαιδευτικά πακέτα καθώς και περιοδικά, εφημερίδες, επιτραπέζια παιχνίδια.
Το βιβλίο στην ηλεκτρονική εποχή που ζούμε δεν έχει μόνο την παραδοσιακή μορφή που ξέρουμε. Η σύγχρονη βιβλιοθήκη πρέπει να προσφέρει στο κοινό της δωρεάν πρόσβαση σε ψηφιακές υπηρεσίες μέσω του ηλεκτρονικού εξοπλισμού που διαθέτει (ηλεκτρονικοί υπολογιστές, εκτυπωτές, σαρωτές, δωρεάν ασύρματο δίκτυο Wi-Fi). Στόχος είναι να εξοικειωθούν οι φίλοι του βιβλίου με την τεχνολογία και να προωθηθεί η φιλαναγνωσία στους νέους ανθρώπους. Η δημοτική βιβλιοθήκη οφείλει με συνεχείς δράσεις να χτίσει τις σχέσεις των νεαρών αναγνωστών με το βιβλίο με στόχο να δημιουργεί ενεργητικούς αναγνώστες.
Τα διαδραστικά εκπαιδευτικά προγράμματα θεωρούνται ένα εναλλακτικό είδος διδασκαλίας και δίνουν τη δυνατότητα στους μαθητές να κατακτήσουν τη γνώση μέσα από πρωτότυπες μορφές διδασκαλίας που προϋποθέτουν τη δραστηριοποίηση και την ενεργητική συμμετοχή τους.
Η βιβλιοθήκη οργανώνει τη διεξαγωγή εκπαιδευτικών προγραμμάτων και δράσεων που απευθύνονται σε μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Η βιβλιοθήκη δημιουργεί «Λέσχες Ανάγνωσης» που δίνουν τη δυνατότητα στους πολίτες να εμπλουτίσουν την αναγνωστική τους εμπειρία , ενισχύοντας την αναγνωσιμότητα και διευρύνοντας τα όρια της. Έτσι η εμπειρία της ανάγνωσης από ατομική μετατρέπεται σε συλλογική.
Η βιβλιοθήκη οργανώνει «Ανοιχτά Μαθήματα»για τους πολίτες κάνοντας πράξη την περίφημη «δια βίου μάθηση».
Η βιβλιοθήκη είναι ένας ζωντανός οργανισμός με πάρα πολλές δυνατότητες.
Η βιβλιοθήκη είναι ανοιχτή και τα καλοκαίρια, ειδικά τώρα που οι πιο πολλοί δεν πάμε διακοπές , πρέπει να διοργανώνει εκδηλώσεις, κυρίως για παιδιά και εφήβους, με στόχο να γίνει κέντρο δημιουργικότητας, καινοτομίας και μάθησης.
Η βιβλιοθήκη είναι ο «κοινός» τόπος συνάντησης γνώσης και δημιουργίας, πόλος έλξης μικρών και μεγάλων.
Η βιβλιοθήκη του δήμου οφείλει να είναι «η βιβλιοθήκη μας».
Παναγιώτης Τουρλάκης
Πάρτε το μυρωδιά...
Η αγαπημένη Έφη Παπαθεοδώρου εξηγεί τι πραγματικά συμβαίνει με τα απορρίματα και γιατί πρέπει να βάλουμε ένα τέλος.
Η υποψήφια περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου μας καλεί: "Να βάλουμε ένα τέλος στην κομπίνα με τα σκουπίδια. Να κερδίζουν οι πολίτες και όχι οι μεγαλοεργολάβοι".
Η κα Δούρου έχει παραιτηθεί από τη Βουλευτική της έδρα, μία κίνηση για παντελόνια, προκειμένου να ασχολήθει και να δρστηριοποιηθεί μέ όλες της τις δυναμεις σε αυτό το σκοπό.
Η υποψήφια περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου μας καλεί: "Να βάλουμε ένα τέλος στην κομπίνα με τα σκουπίδια. Να κερδίζουν οι πολίτες και όχι οι μεγαλοεργολάβοι".
Η κα Δούρου έχει παραιτηθεί από τη Βουλευτική της έδρα, μία κίνηση για παντελόνια, προκειμένου να ασχολήθει και να δρστηριοποιηθεί μέ όλες της τις δυναμεις σε αυτό το σκοπό.
Ξυνομιλάκης Γιάννης
Μάλιστα από τη μία υπήρξε και Διευθυντής Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Κορυδαλλού μη έχοντας από την άλλη Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση...
Ο Ξυνομιλάκης Γιάννης είναι υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος με τον συνδυασμό “Εδώ Κορυδαλλός” και υποψήφιος Δήμαρχος ο Γιάννης Μελάς.
ΧΑΪΔΑΡΙ αυτοί που νίκησαν το θάνατο
Τρίτη 29 Απριλίου: Προβολή του συναρπαστικού ντοκιμαντέρ "ΧΑΪΔΑΡΙ αυτοί που νίκησαν το θάνατο", Πρωτομαγιά 1944.
Από το antifablock15.blogspot.gr/
Χριστοφορίδης Δημήτρης
Ο Χριστοφορίδης Δημήτρης γεννήθηκε το 1962 στην Κοζάνη.Είναι παντρεμένος με την Κυριακή Ορκοπούλου και έχουν δυο παιδιά, τον Αποστόλη και την Δήμητρα. Ζει και δραστηριοποιείται στον Κορυδαλλό.
Είναι Οικονομολόγος και διατηρεί Φοροτεχνικό Γραφείο από το 1994.
Έχει διατελέσει Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, Πρόεδρος του Πνευματικού Κέντρου, Πρόεδρος της Δημοτικής Επιχείρησης, Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων και Πρόεδρος της ΜΚΟ ΝΟΣΤΟΣ. & εδώ.
Είναι Πρόεδρος του Συλλόγου Ποντίων Κορυδαλλού «Εύξεινος Πόντος» από το 1998. Από το 2009 Αντιδήμαρχος Οικονομικών Υπηρεσιών και σήμερα Αντιδήμαρχος Καθαριότητας και Ανακύκλωσης.
Ο Χριστοφορίδης Δημήτρης είναι υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος με τον Συνδυασμό “ΠΟΛΙΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟ” και τον Σταύρο Κασιμάτη.
Ακολουθεί σχετικό βίντεο απάντηση από τη ΜΚΟ «ΝΟΣΤΟΣ»
ΑΝΑΣΤΑΣΗ, Πουλώντας τα σχολεία στην Ελλάδα;
Ο Κρίτων Αρσένης είναι ένας νέος άνθρωπος κι ένας πραγματικά ενεργός ευρωβουλευτής...
Σταυρούλα Αλεξάκη
Η Σταυρούλα Αλεξάκη έχει σπουδάσει Κλασσική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, με μεταπτυχιακές σπουδές στη Δημοσιογραφία, την Ανάπτυξη της Πολιτισμικής Επιχειρηματικότητας και τη Διδασκαλία της Ελληνικής Γλώσσας ως Ξένης.Για περισσότερα από είκοσι χρόνια διδάσκει Έκθεση Ιδεών για τα παιδιά της Μέσης Εκπαίδευσης, ενώ στο παρελθόν ασχολήθηκε ενεργά με τη δημοσιογραφία σε τοπικές εφημερίδες κι εκδοτικούς οίκους.
Γνωρίζω αγγλικά και γαλλικά ενώ παρακολουθώ σεμινάρια τόσο εκπαιδευτικού όσο και πολιτιστικού περιεχομένου.
Ζει στον Κορυδαλλό και έχει μία κόρη, τη Σμαράγδα, 14 χρόνων.
Για δέκα περίπου χρόνια συνολικά, δούλεψε στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Κορυδαλλού.
Η Σταυρούλα Αλεξάκη είναι υποψήφια Δημοτική Σύμβουλος με τον Συνδυασμό “ΠΟΛΙΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟ” και τον Σταύρο Κασιμάτη.
Ξυγκάκης Στέφανος
Ο Ξυγκάκης Στέφανος.
Ο Ξυγκάκης Στέφανος είναι υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος με τον συνδυασμό “Εδώ Κορυδαλλός” και υποψήφιος Δήμαρχος ο Γιάννης Μελάς.
Ξανθόπουλος Βασίλης
Ο Ξανθόπουλος Βασίλης
Ο Ξανθόπουλος Βασίλης είναι υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος με τον συνδυασμό “Εδώ Κορυδαλλός” και υποψήφιος Δήμαρχος ο Γιάννης Μελάς.
Νικολεουσάκος Νίκος
Ο Νικολεουσάκος Νίκος.
Ο Νικολεουσάκος Νίκος είναι υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος με τον συνδυασμό “Εδώ Κορυδαλλός” και υποψήφιος Δήμαρχος ο Γιάννης Μελάς.
21.4.14
Τα «καλά» της Χούντας, του Νίκου Μπογιόπουλου
Η ιστορική άγνοια αποτελεί λίπασμα για την πολιτική αφασία. Ο φασισμός γίνεται «ελκυστικός» πάντα και μόνο πάνω στο έδαφος της αφασίας και της άγνοιας. Το κράτος των αστών έχει κάθε λόγο να καλλιεργεί την αφασία και την άγνοια, ώστε έτσι να κρατά πάντα ζεστό τον κόρφο που επωάζει τα «φίδια» του.
Πάνω σε αυτό το έδαφος, της καλλιεργούμενης άγνοιας και της αφασίας, αναπτύσσονται σήμερα οι γνωστές θεωρίες για το «πόσο καλύτερα ήταν τα πράγματα επί χούντας»...
Δεν υπάρχει χούντα (στην Ελλάδα και οπουδήποτε στον κόσμο) που να μην είναι κυλισμένη στο αίμα της τρομοκρατίας, στην αγριότητα, στην ταξική βαρβαρότητα και στο βούρκο της διαφθοράς
(σ.σ.: Με τους «ημέτερους» συνταγματάρχες είχαμε εκείνη ακριβώς τη διαφθορά και εκείνη την «τιμιότητα» που άρμοζε στη γελοιότητά τους: από τα «κρέατα του Μπαλόπουλου» μέχρι την «νέα φαυλοκρατία» με τις «τακτοποιήσεις» των γαμπρών του Παττακού, των αδερφών του Παπαδόπουλου και των ίδιων των πραξικοπηματιών που «νομοθέτησαν» τον... διπλασιασμό των μισθών τους, και από τις συμβάσεις με «Litton», «Μακντόναλντ», «Τομ Πάππας» και «Ζήμενς» - πάντα η... «Ζήμενς» - μέχρι την ανέγερση του «θαυματουργού» (καθότι... αόρατος) Ναού του Σωτήρως. Μόνο από εκεί, από έναν προϋπολογισμό ύψους 450 εκατομμυρίων, φαγώθηκαν τα 400...).
Εντούτοις, εδώ θα περιοριστούμε να αναφερθούμε σε ένα μόνο από τα «καλά» της δικτατορίας: Σ' αυτό το τόσο γελοίο όσο και «προσφιλές» τροπάρι περί του «οικονομικού θαύματος», δήθεν, της χούντας των συνταγματαρχών.
Εχουμε και λέμε:
1) Το δημόσιο χρέος επί χούντας αυξήθηκε από 38,7 δισεκατομμύρια δραχμές τον Δεκέμβρη του 1967 σε 87,5 δισεκατομμύρια δραχμές τον Ιανουάριο του 1973.
2) Το εμπορικό έλλειμμα το 1973 ήταν πέντε φορές μεγαλύτερο από αυτό του 1968.
3) Το ποσοστό των δαπανών για την εκπαίδευση στο σύνολο των γενικών κρατικών δαπανών μειώθηκε από 11,6% σε 10%, όταν οι δαπάνες για την «άμυνα» και «δημόσια ασφάλεια» του αστυνομοκρατικού καθεστώτος μέσα σε μια πενταετία σχεδόν διπλασιάστηκαν.
4) Οι προσωπικές καταθέσεις μειώθηκαν από 34,2 δισεκατομμύρια δραχμές το 1972 σε 19,6 δισεκατομμύρια δραχμές το 1973.
5) Στην Ελλάδα, που είχε το χαμηλότερο ποσοστό πληθωρισμού μεταξύ όλων των χωρών του ΟΟΣΑ το 1961-71 (2,2%), ο δείκτης καταναλωτικών τιμών αυξήθηκε κατά 15,3% από το 1972 έως το 1973 και κατά 37,8% από τον Απρίλη του 1973 μέχρι τον Απρίλη του επόμενου έτους, και μάλιστα σε τομείς όπως τα είδη πρώτης ανάγκης και η υγεία. Το 1973 το ποσοστό του πληθωρισμού είχε επιφέρει μειώσεις των πραγματικών μισθών κατά 4%.
6) Στον αγροτικό τομέα, όπου απασχολούνταν το 44% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού, αντί της πενταετούς πρόβλεψης του καθεστώτος για ανάπτυξη 5,2%, η αγροτική οικονομία αναπτύχθηκε κατά μόλις 1,8% στην περίοδο 1967 - 1974, σε αντίθεση με το 4,2% κατά την περίοδο 1963 - 1966. Οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων μειώθηκαν από το 63% του συνόλου των εξαγωγών το 1968 στο 48% το 1972. Το αποτέλεσμα ήταν το κατά κεφαλήν αγροτικό εισόδημα να πέσει από το 55% στο 43% του μέσου κατά κεφαλήν εθνικού εισοδήματος.
7) Οι φόροι που επιβάρυναν τα λαϊκά στρώματα ανέρχονταν στο 91% επί του συνόλου των φορολογικών εσόδων του καθεστώτος, τα οποία από 27,4% του ΑΕΠ το 1966, επί συνταγματαρχών και μέχρι το 1972 αυξήθηκαν στο 29,2%. Από την άλλη, οι φόροι επί των επιχειρήσεων μειώθηκαν κατά 10,9% την περίοδο 1972 - 73, η φορολογική «μεταρρύθμιση» του 1968 που μετέφερε το φορολογικό φορτίο στους ώμους της εργατικής τάξης με τις μεγάλες επιχειρήσεις και τους πλουτοκράτες να απολαμβάνουν μεγαλύτερα φορολογικά προνόμια είχε ως συνέπεια οι φοροαπαλλαγές 464 μεγάλων επιχειρήσεων το 1971 να ήταν κατά τρεις φορές υψηλότερες από τους φόρους που οι ίδιες εταιρείες είχαν καταβάλει. Επίσης, τα φορολογικά έσοδα από τις ναυτιλιακές εταιρείες μειώθηκαν από 109 εκατομμύρια δραχμές το 1968 σε 29 εκατομμύρια το 1972 (μείωση 73%!), περίοδος κατά την οποία ο ελληνικός στόλος αυξήθηκε κατά 16,7 εκατομμύρια τόνους.
8) Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά οχτώ φορές, μεταξύ του 1967 και 1972. Το ισοζύγιο πληρωμών από μέσο πλεόνασμα 14,6 εκατ. δολαρίων την περίοδο 1960 - 66, εμφάνισε μέσο έλλειμμα την περίοδο 1967-73 ύψους 117 εκατομμυρίων δολαρίων.
Αυτά ήταν τα... «καλά» επί του καθεστώτος των συνταγματαρχών.
Από τη μια, φορολογικά και κάθε λογής προνόμια σε ντόπια και ξένα μονοπώλια, χαριστικές πράξεις στους φιλικά προσκείμενους στη χούντα Ωνάσηδες, Τομ Πάπες και Νιάρχους, φτηνό και φιμωμένο εργατικό δυναμικό, απαλλαγές από δασμούς και πακτωλός επιχορηγήσεων («νόμοι» 89/1967 και 378/1968) σε εφοπλιστές, βιομήχανους, μεγαλεμπόρους, μεγαλοξενοδόχους, επιβολή 300 ειδικών μέτρων παροχής πλήρους ελευθερίας στο εγχώριο και ξένο κεφάλαιο να κερδοσποπεί χωρίς κανέναν έλεγχο, και, από την άλλη «ξεχαρβάλωμα» όλων των οικονομικών δεικτών, αποσάθρωση της εγχώριας παραγωγής, βάρη στο λαό και μια πλασματική «ανάπτυξη» που πίσω της έκρυβε αθρόες εισαγωγές, επιμήκυνση πιστώσεων και τεχνητή κυκλοφορία χρήματος, που προέκυπτε από αναγκαστικό δανεισμό κι άλλες τέτοιες υψηλού επιπέδου δημοσιονομικές αλχημείες.
(Τα παραπάνω στοιχεία είδαν για πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας το 1975. Πηγή: Journal of the Hellenic Diaspora Vol 2 -1975-, Permanent URL:http://hdl.handle.net/10066/4929. Για αναλυτικότερη ενημέρωση στην επισκόπηση του Βασίλη Καρίφη, «Η ελληνική οικονομία κατά τη διάρκεια της δικτατορίας (1967 - 1974)», στο «greekjunda.blogspot.com»).
Πηγή: tvxs
Δεν υπάρχει χούντα (στην Ελλάδα και οπουδήποτε στον κόσμο) που να μην είναι κυλισμένη στο αίμα της τρομοκρατίας, στην αγριότητα, στην ταξική βαρβαρότητα και στο βούρκο της διαφθοράς
(σ.σ.: Με τους «ημέτερους» συνταγματάρχες είχαμε εκείνη ακριβώς τη διαφθορά και εκείνη την «τιμιότητα» που άρμοζε στη γελοιότητά τους: από τα «κρέατα του Μπαλόπουλου» μέχρι την «νέα φαυλοκρατία» με τις «τακτοποιήσεις» των γαμπρών του Παττακού, των αδερφών του Παπαδόπουλου και των ίδιων των πραξικοπηματιών που «νομοθέτησαν» τον... διπλασιασμό των μισθών τους, και από τις συμβάσεις με «Litton», «Μακντόναλντ», «Τομ Πάππας» και «Ζήμενς» - πάντα η... «Ζήμενς» - μέχρι την ανέγερση του «θαυματουργού» (καθότι... αόρατος) Ναού του Σωτήρως. Μόνο από εκεί, από έναν προϋπολογισμό ύψους 450 εκατομμυρίων, φαγώθηκαν τα 400...).
Εντούτοις, εδώ θα περιοριστούμε να αναφερθούμε σε ένα μόνο από τα «καλά» της δικτατορίας: Σ' αυτό το τόσο γελοίο όσο και «προσφιλές» τροπάρι περί του «οικονομικού θαύματος», δήθεν, της χούντας των συνταγματαρχών.
Εχουμε και λέμε:
1) Το δημόσιο χρέος επί χούντας αυξήθηκε από 38,7 δισεκατομμύρια δραχμές τον Δεκέμβρη του 1967 σε 87,5 δισεκατομμύρια δραχμές τον Ιανουάριο του 1973.
2) Το εμπορικό έλλειμμα το 1973 ήταν πέντε φορές μεγαλύτερο από αυτό του 1968.
3) Το ποσοστό των δαπανών για την εκπαίδευση στο σύνολο των γενικών κρατικών δαπανών μειώθηκε από 11,6% σε 10%, όταν οι δαπάνες για την «άμυνα» και «δημόσια ασφάλεια» του αστυνομοκρατικού καθεστώτος μέσα σε μια πενταετία σχεδόν διπλασιάστηκαν.
4) Οι προσωπικές καταθέσεις μειώθηκαν από 34,2 δισεκατομμύρια δραχμές το 1972 σε 19,6 δισεκατομμύρια δραχμές το 1973.
5) Στην Ελλάδα, που είχε το χαμηλότερο ποσοστό πληθωρισμού μεταξύ όλων των χωρών του ΟΟΣΑ το 1961-71 (2,2%), ο δείκτης καταναλωτικών τιμών αυξήθηκε κατά 15,3% από το 1972 έως το 1973 και κατά 37,8% από τον Απρίλη του 1973 μέχρι τον Απρίλη του επόμενου έτους, και μάλιστα σε τομείς όπως τα είδη πρώτης ανάγκης και η υγεία. Το 1973 το ποσοστό του πληθωρισμού είχε επιφέρει μειώσεις των πραγματικών μισθών κατά 4%.
6) Στον αγροτικό τομέα, όπου απασχολούνταν το 44% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού, αντί της πενταετούς πρόβλεψης του καθεστώτος για ανάπτυξη 5,2%, η αγροτική οικονομία αναπτύχθηκε κατά μόλις 1,8% στην περίοδο 1967 - 1974, σε αντίθεση με το 4,2% κατά την περίοδο 1963 - 1966. Οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων μειώθηκαν από το 63% του συνόλου των εξαγωγών το 1968 στο 48% το 1972. Το αποτέλεσμα ήταν το κατά κεφαλήν αγροτικό εισόδημα να πέσει από το 55% στο 43% του μέσου κατά κεφαλήν εθνικού εισοδήματος.
7) Οι φόροι που επιβάρυναν τα λαϊκά στρώματα ανέρχονταν στο 91% επί του συνόλου των φορολογικών εσόδων του καθεστώτος, τα οποία από 27,4% του ΑΕΠ το 1966, επί συνταγματαρχών και μέχρι το 1972 αυξήθηκαν στο 29,2%. Από την άλλη, οι φόροι επί των επιχειρήσεων μειώθηκαν κατά 10,9% την περίοδο 1972 - 73, η φορολογική «μεταρρύθμιση» του 1968 που μετέφερε το φορολογικό φορτίο στους ώμους της εργατικής τάξης με τις μεγάλες επιχειρήσεις και τους πλουτοκράτες να απολαμβάνουν μεγαλύτερα φορολογικά προνόμια είχε ως συνέπεια οι φοροαπαλλαγές 464 μεγάλων επιχειρήσεων το 1971 να ήταν κατά τρεις φορές υψηλότερες από τους φόρους που οι ίδιες εταιρείες είχαν καταβάλει. Επίσης, τα φορολογικά έσοδα από τις ναυτιλιακές εταιρείες μειώθηκαν από 109 εκατομμύρια δραχμές το 1968 σε 29 εκατομμύρια το 1972 (μείωση 73%!), περίοδος κατά την οποία ο ελληνικός στόλος αυξήθηκε κατά 16,7 εκατομμύρια τόνους.
8) Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά οχτώ φορές, μεταξύ του 1967 και 1972. Το ισοζύγιο πληρωμών από μέσο πλεόνασμα 14,6 εκατ. δολαρίων την περίοδο 1960 - 66, εμφάνισε μέσο έλλειμμα την περίοδο 1967-73 ύψους 117 εκατομμυρίων δολαρίων.
Αυτά ήταν τα... «καλά» επί του καθεστώτος των συνταγματαρχών.
Από τη μια, φορολογικά και κάθε λογής προνόμια σε ντόπια και ξένα μονοπώλια, χαριστικές πράξεις στους φιλικά προσκείμενους στη χούντα Ωνάσηδες, Τομ Πάπες και Νιάρχους, φτηνό και φιμωμένο εργατικό δυναμικό, απαλλαγές από δασμούς και πακτωλός επιχορηγήσεων («νόμοι» 89/1967 και 378/1968) σε εφοπλιστές, βιομήχανους, μεγαλεμπόρους, μεγαλοξενοδόχους, επιβολή 300 ειδικών μέτρων παροχής πλήρους ελευθερίας στο εγχώριο και ξένο κεφάλαιο να κερδοσποπεί χωρίς κανέναν έλεγχο, και, από την άλλη «ξεχαρβάλωμα» όλων των οικονομικών δεικτών, αποσάθρωση της εγχώριας παραγωγής, βάρη στο λαό και μια πλασματική «ανάπτυξη» που πίσω της έκρυβε αθρόες εισαγωγές, επιμήκυνση πιστώσεων και τεχνητή κυκλοφορία χρήματος, που προέκυπτε από αναγκαστικό δανεισμό κι άλλες τέτοιες υψηλού επιπέδου δημοσιονομικές αλχημείες.
(Τα παραπάνω στοιχεία είδαν για πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας το 1975. Πηγή: Journal of the Hellenic Diaspora Vol 2 -1975-, Permanent URL:http://hdl.handle.net/10066/4929. Για αναλυτικότερη ενημέρωση στην επισκόπηση του Βασίλη Καρίφη, «Η ελληνική οικονομία κατά τη διάρκεια της δικτατορίας (1967 - 1974)», στο «greekjunda.blogspot.com»).
Πηγή: tvxs
η χώρα στις μέρες των "No Politica"...
Οι παραβάται θα παραπέμπωνται εις τα έκτακτα στρατοδικεία.
ΤΑ ΞΕΧΑΣΜΕΝΑ ΣΚΑΝΔΑΛΑ ΤΗΣ «ΕΘΝΟΣΩΤΗΡΙΟΥ»
Εφτά χρόνια αρπαχτή
Ο Τύπος δεν ασχολούνταν με σκάνδαλα, ούτε σκανδαλιζόταν από τις σχέσεις των κρατούντων με τους μεγιστάνες του πλούτου. Είχε έρθει άλλωστε το πλήρωμα του χρόνου για να εκπληρωθεί το Τάμα του Έθνους.
Στους έντονα αντικοινοβουλευτικούς καιρούς μας, ένα δόλιο φάντασμα πλανιέται στον αέρα: ο ισχυρισμός περί «τιμιότητας» των δικτατόρων που κατέλαβαν πραξικοπηματικά την εξουσία το 1967 για να την επιστρέψουν πριν από 36 χρόνια, σαν βρεγμένες γάτες, «στους πολιτικούς».
Πρόκειται βέβαια για μύθο, θεμελιωμένο στη μίζερη εικόνα των επιζώντων «πρωταιτίων» – αφού πρώτα έχασαν την εξουσία, στερήθηκαν όσα είχαν παράνομα καρπωθεί και υπέστησαν τις οικονομικές συνέπειες της κοινωνικής απομόνωσής τους. Ακόμη κι αυτή η εικόνα δεν αφορά, ωστόσο, παρά ελάχιστους πρωτεργάτες της δικτατορίας. Αγνοεί την οικονομική ευμάρεια πάμπολλων μεσαίων ή «πολιτικών» στελεχών της, που η νομική κατασκευή περί «στιγμιαίου αδικήματος» άφησε παντελώς ατιμώρητα ν’ απολαμβάνουν τα αποκτήματά τους.
Την επιβίωση του μύθου διευκολύνει η χαώδης διαφορά του τότε με το σήμερα, όσον αφορά τη δυνατότητα δημόσιας συζήτησης για παρόμοια ζητήματα. Επί χούντας η ραδιοτηλεόραση ήταν κρατική (κι αυστηρά προπαγανδιστική), ενώ ο Τύπος περνούσε από δρακόντεια λογοκρισία. Οποιαδήποτε έρευνα ή ακόμη και νύξη για κρατικά σκάνδαλα ήταν απλά αδιανόητη. χαρακτηριστικό το κύριο άρθρο του Γιάννη Καψή στον «Ταχυδρόμο» (24.5.74), όταν η δικτατορία Ιωαννίδη δημοσιοποίησε το (παπαδοπουλικό) «σκάνδαλο των κρεάτων»:
«Δεν είναι καινούρια η υπόθεση. Μήνες ολόκληρους οι φήμες οργίαζαν. Κι όμως κανείς δεν τολμούσε. Κανείς δεν είχε το θάρρος να μεταβάλη τον ψίθυρο σε καταγγελία. Κι όσο οι φήμες απλώνονταν, αγκαλιάζοντας όλο και περισσότερους υπεύθυνους και μη, τόσο μεγάλωνε κι ο φόβος μήπως θίξουμε τα κακώς κείμενα. Ηταν μια ‘συνωμοσία κραυγαλέας σιωπής’, χάρη και στη δρακόντεια νομοθεσία που ρυθμίζει -και συμπιέζει- την ενάσκηση του λειτουργήματός μας».
Μετά τη Μεταπολίτευση, ο Τύπος ξεχείλισε βέβαια από πληροφορίες για σκάνδαλα της χουντικής επταετίας. Ομως αυτά θεωρούνταν τότε -και σωστά- απλές παρωνυχίδες μπροστά στα υπόλοιπα εγκλήματα της δικτατορίας.
Απολαβές και «ασυλία»
Το πρώτο πράγμα που φρόντισαν να κάνουν οι ηγέτες της χούντας, ήταν να αυγατίσουν τα εισοδήματά τους –σε σχέση όχι μόνο με τους ώς τότε δημοσιοϋπαλληλικούς μισθούς τους, αλλά και με τις απολαβές της ανατραπείσας κοινοβουλευτικής «φαυλοκρατίας». Με τον Α.Ν. 5 του 1967, ο μισθός του πρωθυπουργού υπερδιπλασιάστηκε (από 23.600 σε 45.000 δρχ), των υπουργών και υφυπουργών αυξήθηκε από 22.400 σε 35.000 δρχ, ενώ θεσπίστηκαν -για πρώτη φορά- ημερήσια «εκτός έδρας» 1.000 και 850 δρχ αντίστοιχα («Πολιτικά Θέματα» 5.10.73).
Ακολούθησαν κι άλλες «τακτοποιήσεις», όπως η καταχρηστική στεγαστική αποκατάσταση «αξιωματικών διαδραματισάντων εξέχοντα ρόλον» στο πραξικόπημα με ειδική ρύθμιση του 1970 («Πολιτικά Θέματα» 8.2.75).
Οι δικτάτορες θεσμοθέτησαν τέλος τη μελλοντική ασυλία τους, με ρυθμίσεις που κάνουν τα σημερινά κουκουλώματα να μοιάζουν με παιδικό παιχνίδι. Η χουντική νομοθεσία «περί ευθύνης υπουργών» (Ν.Δ. 802 της 30.12.1970) περιείχε «μεταβατική διάταξη» (§ 48) βάσει της οποίας δίωξη υπουργού ή υφυπουργού της χούντας μπορούσε να γίνει μόνο με απόφαση των ...συναδέλφων τους. Επιπλέον, όλα τα «εγκλήματα δια τα οποία δεν ησκήθη ποινική δίωξις μέχρι της ημέρας συγκλήσεως» της μελλοντικής Βουλής, θεωρούνταν αυτομάτως παραγεγραμμένα!
Προϋπόθεση για την ατιμωρησία συνιστούσε, φυσικά, η επιτυχία της ελεγχόμενης επιστροφής στον κοινοβουλευτισμό «αλά τουρκικά». Η εξέγερση του Πολυτεχνείου τίναξε όμως το εγχείρημα στον αέρα, με αποτέλεσμα τον κάθετο θεσμικό διαχωρισμό της Μεταπολίτευσης απ’ το προηγούμενο καθεστώς.
Τα μαύρα κρέατα
Το μόνο σκάνδαλο που εκκαθαρίστηκε δικαστικά επί χούντας, αποκαλύφθηκε για λόγους προπαγανδιστικής «νομιμοποίησης» της ανατροπής του Παπαδόπουλου απ’ τον Ιωαννίδη. Πρόκειται για την (κυριολεκτικά δύσοσμη) «υπόθεση των κρεάτων», με βασικούς κατηγορούμενους τον πρώην υφυπουργό Εμπορίου Μιχαήλ Μπαλόπουλο και το Γεν. Διευθυντή του Υπουργείου (και διορισμένο πρόεδρο της ΑΔΕΔΥ) Ζαφείριο Παπαμιχαλόπουλο.
Το κατηγορητήριο αφορούσε ποικίλες παρανομίες, με κυριότερη τη «δωροληψία κατά συρροήν» από μεγαλεμπόρους για τη μονοπωλιακή εξασφάλιση αδειών εισαγωγής κρέατος –με αποτέλεσμα παράνομες ανατιμήσεις («καπέλα») σε βάρος των καταναλωτών. Επιμέρους πτυχή του σκανδάλου συνιστούσε η απαγόρευση διάθεσης ντόπιων ζώων, ώστε να πουληθούν τα προβληματικά κρέατα Αργεντινής που «μαύριζαν» και «δεν τάθελε ο κόσμος». Στη δίκη πρόκυψε ανάμιξη του Παττακού – αναγνώστηκε, μάλιστα, και διαταγή του (21.9.72) «όπως διατεθούν το ταχύτερον εις την κατανάλωσιν» τα επίμαχα προϊόντα.
Ο Μπαλόπουλος καταδικάστηκε σε 3,5 χρόνια φυλάκιση, ποινή που το 1976 μειώθηκε σε 14 μήνες. Δεν διώχθηκε, αντίθετα, για την επίδοση που τον έκανε ευρύτερα διάσημο: το «μπαλόσημο» που (φέρεται να) εισέπραττε ως γραμματέας του ΕΟΤ, με το παρατσούκλι «ο κύριος 10%».
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι σχετικές ημερολογιακές εγγραφές του διπλωμάτη Γεωργίου Χέλμη, γαμπρού του Μαρκεζίνη. «Φαίνεται πως συνελήφθη ο Μπαλόπουλος, πρώην του Τουρισμού, για οικονομικά σκάνδαλα και καταδιώκεται ο Παύλου, γαμπρός του Παττακού, επίσης για οικονομικά σκάνδαλα (υπόθεσις κρεάτων)», σημειώνει στις 21.1.74, για να συμπληρώσει στις 5.2: «Για τα σκάνδαλα, πιστεύει ο Μομφεράτος ότι τίποτε δεν πρόκειται να προωθήσουν, διότι φοβούνται να έλθουν εις αντιθέσεις και, άλλωστε, δεν έχουν μάρτυρες να καταθέσουν». Με τη δημοσιοποίηση της δίωξης, εκτιμά τέλος «ότι κατά την δίκη θα προκύψουν και στοιχεία για άλλες υποθέσεις (ίσως σκάνδαλα στον τουρισμό κά)» («Ταραγμένη διετία», Αθήνα 2006, σ.123, 129 & 161).
Η «νέα φαυλοκρατία»
Η δυσοσμία δεν περιοριζόταν ωστόσο στα κρέατα. Επτά μήνες μετά το πραξικόπημα, ο εκδότης του «Ελεύθερου Κόσμου» (και κεντρικός προπαγανδιστής της χούντας) Σάββας Κωσταντόπουλος εξομολογείται γραπτά στον παλιό του πάτρωνα Κωνσταντίνο Καραμανλή: «Λυπούμαι, διότι είμαι υποχρεωμένος να μνημονεύσω και ένα άλλο εκτάκτως λυπηρόν φαινόμενον. Ενεφανίσθη και αναπτύσσεται μία νέο-φαυλοκρατία (ατομικά ρουσφέτια, προσωπικαί εξυπηρετήσεις, τακτοποιήσεις συγγενών, ατομική προβολή κοκ)» («Αρχείο Καραμανλή», τ.7ος, σ.50).
Παρά τη στενή σχέση του με το καθεστώς, ο Κωσταντόπουλος διατήρησε την ίδια γνώμη μέχρι τέλους. Αναλύοντας το Δεκέμβριο του 1973 στον Καραμανλή την ανατροπή του Παπαδόπουλου, τονίζει πως «είχε υποστεί το καθεστώς και αυτός προσωπικώς ηθικήν φθοράν εις την συνείδησιν των Ενόπλων Δυνάμεων. Μεγάλην ζημίαν του έκαμε η σύζυγός του και ο ταξίαρχος Μ. Ρουφογάλης, τον οποίον είχε τοποθετήσει εις την ΚΥΠ. Εκαμαν προκλητικάς ενεργείας (εντυπωσιακοί γάμοι, θορυβώδεις δεξιώσεις, δημόσιαι εμφανίσεις με μεγαλοπλουσίους, επίδειξις πλούτου κλπ). Μοιραίον ρόλον έπαιξαν και οι γαμβροί ωρισμένων παραγόντων του καθεστώτος (του κ. Σ. Παττακού και άλλων). Εδημιουργήθη μία αποπνικτική ατμόσφαιρα σκανδάλων δια την οποίαν δεν δυνάμεθα ακόμη να γνωρίζωμεν μέχρι ποίου σημείου ανταπεκρίνετο εις την πραγματικότητα. Πάντως, αντιστοιχία υπήρχε οπωσδήποτε» (όπ.π., σ.203-5).
Παρόμοια αίσθηση αναδύουν κι οι επιστολές του «γεφυροποιού» Ευάγγελου Αβέρωφ προς τον Καραμανλή: «κυκλοφορούσαι φήμαι περί μεγάλων ή μικρών σκανδάλων (δημοπρασίαι τηλεοράσεως, ΟΛΠ, σύμβασις Reynold’s, βέβαιοι μικρολοβιτούραι Ματθαίου και άλλα)» (14.10.68), «ανησυχία» του Παπαδόπουλου για «τα γύρω του σκάνδαλα, το ξεχαρβάλωμα της Διοικήσεως» (28.10.72).
Ιδια γεύση και στη συνομιλία του νεαρού -τότε- πολιτικού επιστήμονα Θεόδωρου Κουλουμπή με τον παλαίμαχο μεταξικό υπουργό Ασφαλείας, Κωνσταντίνο Μανιαδάκη (27.8.71): «Και για το στρατό; τον ρώτησα. Η απάντησή του ήταν να τρίψει τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού, υπονοώντας ότι δωροδοκούνται» («Σημειώσεις ενός πανεπιστημιακού», σ.116-7).
Ειδική πτυχή της «νεοφαυλοκρατίας» αποτέλεσε η ποικιλότροπη «τακτοποίηση» του συγγενικού περιβάλλοντος των δικτατόρων:
* Ο Μακαρέζος διόρισε υπουργό Γεωργίας (κι αργότερα Βορείου Ελλάδος) τον κουνιάδο του, Αλέξανδρο Ματθαίου.
* Ο Λαδάς έκανε τον ένα ξάδερφό του διοικητή της ΑΣΔΕΝ και τον άλλο Γ.Γ. Κοινωνικών Υπηρεσιών.
* Ο γαμπρός του Παττακού Αντρέας Μεϊντάσης επιδόθηκε σε μπίζνες με το Δήμο Αθηναίων –από την κατασκευή του υπόγειου γκαράζ της Κλαυθμώνος μέχρι μια τεχνική μελέτη αξιοποίησης δημοτικού ακινήτου, ύψους 1.109.000 δρχ.
* Τα αδέρφια του αρχηγού βολεύτηκαν κι αυτά. Ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος ως στρατιωτικός ακόλουθος, Γ.Γ. του Υπ. Προεδρίας, Περιφερειακός Διοικητής Αττικής και «υπουργός παρά τω πρωθυπουργώ». Ο Χαράλαμπος Παπαδόπουλος αναρριχήθηκε αστραπιαία στην υπαλληλική ιεραρχία για να αναλάβει Γ.Γ. Δημ. Τάξεως. Σύμφωνα με τα απομνημονεύματα βαθμοφόρου υφισταμένου του, «μένει γνωστός σαν ‘μπον φιλέ’ γιατί, τυλιγμένος σε χειμωνιάτικο παλτό, τρέχει νύκτα μαζί με αξιωματικούς αστυνομίας πόλεων στα καμπαρέ σαν γκάγκστερς και τρώγουν φιλέτο» (Αλέξανδρος Δρεμπέλας, «Ο θρήνος του χωροφύλακα», Αθήνα 1998, σ.118).
Ειδική κατηγορία σκανδάλων συνιστούν οι ανεξέλεγκτες δανειοδοτήσεις «ημετέρων». Τον πρώτο καιρό μετά τη μεταπολίτευση το θέμα απασχόλησε επανειλημμένα τα ΜΜΕ, για προφανείς όμως λόγους οι σχετικές κατηγορίες ουδέποτε ερευνήθηκαν σε βάθος. Αποκαλυπτικά είναι δυο έγγραφα του τότε αρχηγού της ΚΥΠ Μιχαήλ Ρουφογάλη που αποκάλυψε ο «Ταχυδρόμος» (29.8 και 12.9.74), με το ενδοκαθεστωτικό φακέλωμα «δανείων άτινα θεωρούνται χαριστικά ή επισφαλή», καθώς και των παραγόντων που «παρενέβησαν» για τη χορήγησή τους. Το συνολικό ύψος των «χορηγηθέντων» δανείων ήταν 1.519.000.000 δρχ. και των «υπό έγκρισιν» 1.644.000.000 δρχ.
Ενδιαφέρουσα και η εμπιστευτική ενημέρωση του Χαρίλαου Χατζηγιάννη, προσωπικού φίλου του δικτάτορα, προς τον αυλάρχη του εξόριστου βασιλιά Κωνσταντίνου (25.11.70): «Αυξάνεται η επιρροή της Δέσποινας [Παπαδοπούλου], του Ρουφογάλη και του Φραγκίστα. Η Δέσποινα ανακατεύεται σε όλα και, αναμφισβήτητα, επηρεάζει τον άντρα της. Ακόμη και η κόρη της παίζει ρόλο. Μιλούν και για οικονομικά συμφέροντα. Ο Λαδάς φώναξε τον Χατζηγιάννη και του συνέστησε, φιλικά, να διαφωτίσει τον Παπαδόπουλο» (Λεωνίδας Παπάγος, «Σημειώσεις 1967-1977», Αθήνα 1999, σ.296).
Η Ντόλτσε Βίτα
Την εικόνα συμπληρώνουν, από διαφορετική οπτική γωνία, οι αναμνήσεις της Ντέλλας Ρουφογάλη, φωτομοντέλου που το 1973 παντρεύτηκε το διοικητή της ΚΥΠ: «Αρχίζω να ράβω την καινούρια μου γκαρνταρόμπα στους μετρ της ραπτικής για τους οποίους μέχρι τώρα έκανα επιδείξεις. Η ζωή μου έχει αλλάξει τελείως, το ίδιο και η συμπεριφορά όλων απέναντί μου. Μου φέρονται με έκδηλο σεβασμό και τα κοπλιμέντα τους είναι υπερβολικά. Αλλά μου αρέσει. Εγώ εξακολουθώ να φέρομαι φιλικά προς τους παλιούς γνωστούς και τους κανούριους, πλούσιους φιλοχουντικούς επιχειρηματίες που πληθαίνουν μέρα με τη μέρα μαζί με τα ραβασάκια για ρουσφέτια. Αισθάνομαι πως έχω υποχρέωση να εξυπηρετήσω τους πάντες. Ο Μιχάλης συνήθως δεν αρνείται. Γεύομαι τη δύναμη της εξουσίας, και με μαγεύει» (σ.85-6).
Στην ιδιαίτερη πατρίδα της, τη Βέροια, «έρχονται πολλοί να με δουν. Γνωστοί και άγνωστοι. Ο πατέρας μου μου δίνει πακέτο τα σημειωματάκια με τα ρουσφέτια που ζητούσαν οι γνωστοί του όλο αυτό τον καιρό και εγώ του υπόσχομαι ότι κάτι θα προσπαθήσω να κάνω». Μεταξύ των αιτημάτων που ικανοποίησε, γράφει, ήταν και η απονομή χάριτος (απ’ τον Παπαδόπουλο) σ’ ένα συντοπίτη της εξαγωγέα, πρώην «μεγάλο ποδοσφαιριστή της τοπικής ομάδας», που είχε καταδικαστεί «με αποδείξεις» για κατασκοπεία υπέρ της Βουλγαρίας (σ.89).
Τους αρραβώνες του ζεύγους τίμησαν «επιλεγμένοι εξωκυβερνητικοί παράγοντες», όπως οι επιχειρηματίες Λάτσης και Κιοσέογλου. «Την επόμενη βδομάδα καινούρια δώρα, καινούριες ανθοδέσμες, φρέσκα ψάρια απ’ όλα τα νησιά της Ελλάδας, κούτες με το καλύτερο χαβιάρι της Περσίας και παγωμένα καβούρια της Αλάσκας καταφθάνουν στο σπίτι. Δεν ξέρω τι να τα κάνω» (σ.88).
Στο γάμο τους, πάλι, παραβρέθηκαν «ο Παύλος Βαρδινογιάννης, ο εφοπλιστής Θεοδωρακόπουλος με το γιο του τον Τάκη, ο Κώστας Δρακόπουλος των διυλιστηρίων, ο Νίκος Ταβουλάρης των ναυπηγείων, το ζεύγος Μποδοσάκη, ο Αγγελος Κανελλόπουλος των τσιμέντων ‘Τιτάν’ με τη γυναίκα του, ο Τομ Πάππας, ο Γ. Λύρας, ο Γιώργος Ταβλάριος, εφοπλιστής από τη Νέα Υόρκη με τη γυναίκα του και ο Γιάννης Λάτσης με τη μεγάλη του κόρη, αφού η γυναίκα του την ίδια μέρα πάντρευε την ανηψιά της σε άλλη εκκλησία» (σ.95).
Εύγλωττη για τις στενές σχέσεις χουντικής ηγεσίας και μεγαλοκαπιταλιστών είναι η περιγραφή ενός ιδιωτικού ταξιδιού της Ντέλλας με τη Δέσποινα Παπαδοπούλου στο Παρίσι: «Μένουμε σε μεγάλες σουΐτες στο Intercontinental. Ερχονται να μας επισκεφθούν με το τραίνο από τη Γενεύη ο Γιάννης Λάτσης και η σύζυγός του Εριέτα. Είναι πολύ φίλοι της Δέσποινας. [...] Πηγαίνουμε σε όλα τα καλά μαγαζιά της Φομπούρ Σεντ Ονορέ. Η Δέσποινα έχει αφεθεί στο γούστο μου. [...] Λόγω της παρατεταμένης κακοκαιρίας, πηγαίνουμε οδικώς στις Βρυξέλλες με λιμουζίνα που μας έστειλε ο Ωνάσης» (σ.87).
Οι επαφές αυτές δεν ήταν αυστηρά κοινωνικές. Λίγο μετά το Πολυτεχνείο, π.χ., το ζεύγος Ρουφογάλη τρώει στο σπίτι του με το Λάτση. Αρχηγός της ΚΥΠ κι εφοπλιστής «συζητούν για τα διϋλιστήρια και τα προβλήματα που έχει». Μετά το τέλος της κουβέντας, ο δεύτερος προθυμοποιείται να συνοδεύσει τη γυναίκα του πρώτου στο Λονδίνο, για κάποιες ιατρικές εξετάσεις (σ.100).
Μια στιχομυθία του Ρουφογάλη φωτίζει, τέλος, καλύτερα την τυχοδιωκτική διαχείριση του δημόσιου πλούτου από τα ηγετικά στελέχη της χούντας:
«Ενα βράδυ ο Χρήστος Μίχαλος, τότε υπουργός, μισοαστειευόμενος, του λέει ότι τώρα που παντρεύτηκε θα πρέπει να κάνουν καμιά δουλειά να εξασφαλίσουν το μέλλον τους, γιατί ποτέ δεν ξέρεις τι γίνεται. Ο Μιχάλης, ατάραχος, του λέει να μην ανησυχεί. ‘Οσο είμαστε στα πράγματα δεν μας χρειάζονται λεφτά και, αν πέσουμε, τα λεφτά δεν θα μας σώσουν’. Ξεσπάει σε γέλια. Εγώ παγώνω, μαζί μου κι ο Μίχαλος» (σ.98).
Οι συμβάσεις
Το φιλέτο των σκανδάλων της «επταετίας» υπήρξαν ωστόσο οι μεγάλες «αναπτυξιακές» συμβάσεις της περιόδου.
* Η πρώτη υπογράφηκε με την αμερικανική πολυεθνική Litton (15.5.67), για «παροχήν υπηρεσιών οργανώσεως και διεκπεραιώσεως της οικονομικής αναπτύξεως ορισμένων περιοχών εις Κρήτην και Δυτικήν Πελοπόννησον» (ΦΕΚ 1972/Α/88). Είχε προταθεί το 1966 απ’ την κυβέρνηση των αποστατών (κυρίως τον Μητσοτάκη), αλλά η Βουλή δεν τόλμησε να την ψηφίσει. Η Litton θα εισέπραττε όλα τα έξοδα που έκανε «βοηθώντας» το δημόσιο (συν κέρδος 11%) και προμήθεια 2% επί των κεφαλαίων (ή των δανείων) που θα έφερνε, θεωρητικού ύψους 800.000.000 δολαρίων. Ως «προκαταβολή», το δημόσιο της κατέβαλε 1.200.000 δολάρια.
Στην πράξη, η εταιρεία αρκέστηκε να ξεκοκκαλίζει τα ποσοστά επί των ...εξόδων της: «Το κέρδος μας είναι φυσικά δυσανάλογα μεγάλο», παραδεχόταν (στις ΗΠΑ) ο υπεύθυνος του προγράμματος, «επειδή δεν έχουμε κάνει βασική επένδυση. Η επένδυση είναι το καλό μας όνομα». Τελικά η σύμβαση λύθηκε στις 15.10.69, με καταβολή από το κράτος των δαπανών της εταιρείας -συν 11%- ακόμη και κατά την ...«περίοδο τερματισμού» (ΦΕΚ 1969/Α/268). Επίσημη δικαιολογία: «αι ελληνικαί υπηρεσίαι είναι εις θέσιν να συνεχίσουν άνευ ειδικής εξωτερικής βοηθείας τας προσπαθείας δια την ανάπτυξιν» (Βήμα, 16.10.69).
* Απίστευτα επαχθής ήταν και η σύμβαση για την κατασκευή της Εγνατίας, που ο Μακαρέζος υπέγραψε με τον αμερικανό εργολάβο Ρόμπερτ Μακντόναλντ (ΦΕΚ 1969/Α/15). Το δημόσιο έβαζε 45 απ’ τα 150 εκατομμύρια δολάρια του έργου, «διευκόλυνε» τον «επενδυτή» με ομόλογα 80.000.000 κι εγγυόταν για τα δάνειά του. Το έργο θα γινόταν από έλληνες υπεργολάβους, ενώ ο «ανάδοχος» θα φρόντιζε απλώς για μελέτες και δάνεια, εισπράττοντας αμοιβή 14% επί των εξόδων (συμπεριλαμβανόμενης της δημόσιας χρηματοδότησης!) – τα 4.500.000 δολάρια «εν είδει προκαταβολής». «Εάν κατά την διάρκειαν της μελέτης ήθελεν διαπιστωθή» από τον ίδιο πως 150 εκατομμύρια δεν αρκούν, μπορούσε είτε να ψάξει γι’ άλλα είτε απλά να «θεωρηθή εκτελέσας την σύμβασιν άμα τη συμπληρώσει της κατασκευής τμήματος της οδού, ούτινος η αξία ανέρχεται εις δολλ. ΗΠΑ 150.000.000» (άρθρο 1§4). Τελικά, δε βρήκε ούτε τα προβλεπόμενα κι έφυγε, αφού το δημόσιο επιβαρύνθημε με 1 ½ δις δρχ.
* Ο ελληνοαμερικανός Τομ Πάππας ήταν ήδη παρών με το διϋλιστήριο της ESSO στη Θεσσαλονίκη, επένδυση του 1962 που είχε καταγγελθεί ως σκανδαλωδώς προνομιακή. Το Μάιο του 1972, η χούντα τον απάλλαξε από τις αντισταθμιστικές υποχρεώσεις που είχε αναλάβει, για ανέγερση έξι αγροτοβιομηχανικών μονάδων σε διάφορα σημεία της χώρας (ΦΕΚ 1972/Α/72). Του έδωσε και άδεια για τα εργοστάσια της Coca Cola, που οι κοινοβουλευτικές κυβερνήσεις δεν ενέκριναν, ως ανταγωνιστικά προς τη ντόπια παραγωγή αναψυκτικών (ΦΕΚ 1968/Α/201).
Θερμός υποστηρικτής της χούντας, ο Πάππας πρωταγωνίστησε ως γνωστόν στο «ελληνικό Γουτεργκέιτ», ανακυκλώνοντας κονδύλια της CIA για το χρηματισμό του Νίξον απ’ τους δικτάτορες. Ενας προσωπάρχης του με σκανδαλώδες παρελθόν, ο Παύλος Τοτόμης, διορίστηκε το 1967 υπουργός Δημόσιας Τάξης και κατόπιν πρόεδρος της ΕΤΒΑ.
* Μητέρα όλων των μαχών υπήρξε ωστόσο το ντέρμπι των μεγιστάνων (Ωνάσης, Νιάρχος, Βαρδινογιάννης, Ανδρεάδης, Λάτσης κ.ά) για το 3ο διϋλιστήριο της χώρας. Ο Παπαδόπουλος τάχθηκε αποφασιστικά υπέρ του Ωνάση, σε βίλα του οποίου (στο Λαγονήσι) έμενε αντί συμβολικού ενοικίου, ενώ ο Μακαρέζος υπέρ του Νιάρχου. Η σύγκρουση έφτασε στα άκρα, με απόπειρες πραξικοπημάτων κι έκτακτους ανασχηματισμούς. Τελικά ο Ωνάσης τα παράτησε, ακυρώνοντας τη «μεγαλειώδη» σύμβαση που είχε υπογράψει και παίρνοντας πίσω την εγγύησή του, το 3ο διϋλιστήριο μοιράστηκε μεταξύ Ανδρεάδη και Λάτση (ΦΕΚ 1972/Α/130) κι ένα 4ο παραχωρήθηκε στο Βαρδινογιάννη (ΦΕΚ 1972/Α/181).
Μια λεπτομέρεια αυτής της τιτανομαχίας, από την εμπιστευτική ενημέρωση Χατζηγιάννη προς τον Παπάγο (25.11.70), παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον με βάση τα σημερινά δεδομένα:
«Σε άλλο υπουργικό συμβούλιο, παραβρισκόταν ο Καρδαμάκης, ο οποίος εισηγήθηκε την αγορά μηχανημάτων από τη Siemens και την AEG χωρίς διαγωνισμό, για να μπορέσει να ανταποκριθεί η ΔΕΗ στο πρόγραμμά της, που καθυστερούσε λόγω των δυσκολιών εκτέλεσης των συμφωνιών Ωνάση. Ο Παπαδόπουλος έλυσε μόνος του το θέμα, αποδεχόμενος την αγορά από τη μια εταιρεία».
Το «Τάμα του Εθνους»
Υπήρξε ίσως το χαρακτηριστικότερο σκάνδαλο της χούντας: ο τέλειος συνδυασμός της επαγγελίας μιας «Ελλάδος Ελλήνων Χριστιανών» με τη μεγαλομανία του δικτάτορα και το ξάφρισμα υπέρογκων δημόσιων κονδυλίων.
Στις 14 Δεκεμβρίου 1968 ο Παπαδόπουλος εξήγγειλε την ανέγερση ενός μνημειώδους ναού του Σωτήρος στα Τουρκοβούνια –ως εκπλήρωση, υποτίθεται, της σχετικής υπόσχεσης της Δ΄ Εθνοσυνέλευσης του 1829 προς το Θεό σε περίπτωση απελευθέρωσης της Ελλάδας. Σύμφωνα άλλωστε με τη χουντική προπαγάνδα, η «επανάστασις» της 21ης Απριλίου 1967 δεν ήταν παρά η άμεση συνέχεια -και ολοκλήρωση- του 1821.
Το έργο εγκρίθηκε στις 5.1.69 σε κοινή συνεδρίαση υπουργικού συμβουλίου και αρχιεπισκόπου. Για την επίβλεψή του συστήθηκε το Μάιο μια «Ανώτατη Επιτροπή» με πρόεδρο τον ίδιο τον πρωθυπουργό Γ. Παπαδόπουλο και μέλη τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, τους υπουργούς Εσωτερικών Στ. Πατττακό, Συντονισμού Ν. Μακαρέζο, Παιδείας Θ. Παπακωνσταντίνου, Δημ. Εργων Κ. Παπαδημητρίου και τον υφυπουργό Προεδρίας Κ. Βοβολίνη. Ενα δεύτερο σώμα, το «Γνωμοδοτικό Συμβούλιο», αποτελούνταν από τον πρόεδρο της Ακαδημίας, τους πρυτάνεις του Πανεπιστημίου και του ΕΜΠ, το δήμαρχο Αθηναίων, το Γενικό Διευθυντή Αρχαιοτήτων και τον κοσμήτορα της Αρχιτεκτονικής. Στο εγχείρημα μετείχε, με άλλα λόγια, σύμπασα η ανώτατη πολιτική και πνευματική ηγεσία του καθεστώτος.
Για το είδος της προπαγάνδας που συνόδευσε την εξαγγελία, αποκαλυπτικό είναι ένα απόσπασμα από την «Ηχώ των Ενόπλων Δυνάμεων» (3.6.73): «Ο Ναός του Σωτήρος Χριστού, αφ’ ενός μεν υλοποιεί την υπόσχεσιν που έδωσε το Εθνος προς τον Θεό, και αφ’ ετέρου θ’ αποτελέση, μετά την οικοδόμησίν του, το τρίτο αρχιτεκτονικό οικοδόμημα των Αθηνών, μετά τον κλασικό Παρθενώνα και τον Βυζαντινό Λυκαβηττό».
Η επιστημονική κοινότητα των 1.857 ελλήνων αρχιτεκτόνων δεν φάνηκε πάντως να δείχνει τον ίδιο ενθουσιασμό. Τρεις διαδοχικοί διαγωνισμοί «προσχεδίων» και «ιδεών» μεταξύ 1970 και 1973 κατέληξαν σε φιάσκο: παρά τα τεράστια «βραβεία» που τους συνόδευαν (από 300.000 μέχρι 5.000.000 δραχμές, όταν ο μέσος μισθός του ιδιωτικού τομέα ήταν γύρω στις 4.000 δραχμές), οι προτάσεις που υποβλήθηκαν ήταν αντίστοχια 7, 35 και 31. Τελικά και οι τρεις διαγωνισμοί κηρύχθηκαν άγονοι - μάλλον δίκαια, αν κρίνουμε από τις μακέτες που δημοσιεύθηκαν μεταδικτατορικά στο «Αντί» (30.11.74). Ακόμη κι έτσι, 3.650.000 δρχ διανεμήθηκαν σε ελάσσονες «επαίνους».
Απείρως μεγαλύτερη τέχνη επιδείχθηκε στη διασπάθιση των χρημάτων.
Τον Ιούνιο του 1969 ανακοινώθηκε η σύσταση «Ειδικού Ταμείου» για την οικονομική διαχείριση του «τάματος». Σύμφωνα με τον τελικό απολογισμό του που δημοσιεύθηκε μετά την ανατροπή του Παπαδόπουλου («Εστία» 19.1.1974), το «Ταμείο» εισέπραξε συνολικά 453.300.000 δρχ: 45,5 εκατομμύρια ως επιχορήγηση απ’ τον τακτικό προϋπολογισμό, 180 εκατομμύρια από «δωρεές, εισφορές, κλπ» και 230 εκατομμύρια σε δάνεια. Ενα μέρος των «εισφορών» ήταν επίσης δημόσιο χρήμα (η Αγροτική Τράπεζα «πρόσφερε» π.χ. 10 εκατομμύρια), ενώ το υπόλοιπο προήλθε από το υστέρημα του φιλοχρίστου και φιλοθεάμονος κοινού – όπως ο συνταξιούχος δημόσιος υπάλληλος που θυσίασε στο «Τάμα» ολόκληρο το εφάπαξ του (109.455 δρχ), εισπράττοντας «τα συγχαρητήρια του πρωθυπουργού δια του υπουργού Προεδρίας» («Νέα» 31.12.68).
Σύμφωνα ωστόσο με τον ίδιο απολογισμό, το 90% των εσόδων είχε ήδη καταναλωθεί σε απαλλοτριώσεις, «δαπάνες μελετών», προπαρασκευαστικά έργα και «δαπάνες διοικήσεως και λειτουργίας»!
«Φαίνεται ότι ο Ναός του Σωτήρος, που πρόκειται να ανεγερθή πάνω στα Τουρκοβούνια, θα είναι απ’ τους πιο θαυματουργούς στη χώρα μας», σχολίαζαν τις επόμενες μέρες τα «Νέα» (26.1.74). «Γιατί, πριν ακόμα κτισθή, πριν καν γίνουν τα σχέδια για την κατασκευή του, δαπανήθηκαν -λες από θαύμα- τα 406 εκατομμύρια δραχμές από τα 453 εκατομμύρια που είχαν τελικά συγκεντρωθεί. Πάντως κι οι πιο ολιγόπιστοι θαύμασαν το γεγονός ότι με εντελώς κανονικό τρόπο αναλώθηκε ολόκληρο το τεράστιο αυτό ποσόν για ένα έργο του οποίου ακόμα δεν κατάφεραν οι υπεύθυνοι να έχουν ούτε το σχέδιο. [...] Αφού λεφτά δεν υπάρχουν πιά, αφού ούτε καν τα σχέδια του ναού δεν έχουν γίνει ακόμη, η υπόθεση αυτή θα πρέπει να λήξη εδώ και όλοι θα φροντίσουμε να ξεχασθή».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ:
Jean Meynaud
«Οι πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα» (Αθήνα 2002, εκδ. Σαββάλας) Η σφαιρικότερη ανάλυση της ελληνικής πολιτικής και κοινωνικής ζωής κατά τη δεκαετία του ’60. Ο 2ος τόμος είναι αφιερωμένος στα Ιουλιανά και τη δικτατορία.
Σταύρος Ζορμπαλάς
«Ο νεοφασισμός στην Ελλάδα (1967-1974)» (Αθήνα 1978, εκδ. Σύγχρονη Εποχή) Ανάλυση του δικτατορικού καθεστώτος, με έμφαση στη διαπλοκή του με το μεγάλο κεφάλαιο και τον ξένο παράγοντα. Ενδιαφέρουσα πρωτογενής τεκμηρίωση.
Δ. Μπενάς
«Η εισβολή του ξένου κεφαλαίου στην Ελλάδα» (Αθήνα 1976, εκδ. Παπαζήση) Εκτενής παρουσίαση των αμαρτωλών συμβάσεων της χούντας κι ακτινογραφία της διαπλοκής ντόπιου και ξένου κεφαλαίου κατά τη δεκαετία του ’70.
Γιώργης Κρεμμυδάς
«Οι άνθρωποι της χούντας μετά τη Δικτατορία» (Αθήνα 1985, εκδ. Εξάντας) Δημοσιογραφική καταγραφή προσώπων και πραγμάτων, αποτυπώνει τις πολλαπλές ταχύτητες (και, συχνά, την πλήρη απουσία) «κάθαρσης» των συνεργατών της δικτατορίας.
Ευάγγελος Κουλουμπής
«…71 …74: Σημειώσεις ενός πανεπιστημιακού» (Αθήνα 2002, εκδ. Πατάκη) Ημερολογιακή καταγραφή συνομιλιών και συναντήσεων του -εξ Αμερικής ορμώμενου- συγγραφέα με στελέχη, οπαδούς και αντιπάλους του καθεστώτος κατά την τελευταία τριετία του.
Ντέλλα Ρουφογάλη-Ρούνικ
«Να γιατί…» (Αθήνα 2002, εκδ. Φερενίκη) Γλαφυρή αυτοβιογραφία της πάλαι ποτέ συζύγου του χουντικού αρχηγού της ΚΥΠ. Αποκαλυπτική για τον τρόπο ζωής του ηγετικού πυρήνα της χούντας, αλλά και για τη στενή διαπλοκή του με μικρούς και (κυρίως) μεγάλους καπιταλιστές.
Πρόκειται βέβαια για μύθο, θεμελιωμένο στη μίζερη εικόνα των επιζώντων «πρωταιτίων» – αφού πρώτα έχασαν την εξουσία, στερήθηκαν όσα είχαν παράνομα καρπωθεί και υπέστησαν τις οικονομικές συνέπειες της κοινωνικής απομόνωσής τους. Ακόμη κι αυτή η εικόνα δεν αφορά, ωστόσο, παρά ελάχιστους πρωτεργάτες της δικτατορίας. Αγνοεί την οικονομική ευμάρεια πάμπολλων μεσαίων ή «πολιτικών» στελεχών της, που η νομική κατασκευή περί «στιγμιαίου αδικήματος» άφησε παντελώς ατιμώρητα ν’ απολαμβάνουν τα αποκτήματά τους.
Την επιβίωση του μύθου διευκολύνει η χαώδης διαφορά του τότε με το σήμερα, όσον αφορά τη δυνατότητα δημόσιας συζήτησης για παρόμοια ζητήματα. Επί χούντας η ραδιοτηλεόραση ήταν κρατική (κι αυστηρά προπαγανδιστική), ενώ ο Τύπος περνούσε από δρακόντεια λογοκρισία. Οποιαδήποτε έρευνα ή ακόμη και νύξη για κρατικά σκάνδαλα ήταν απλά αδιανόητη. χαρακτηριστικό το κύριο άρθρο του Γιάννη Καψή στον «Ταχυδρόμο» (24.5.74), όταν η δικτατορία Ιωαννίδη δημοσιοποίησε το (παπαδοπουλικό) «σκάνδαλο των κρεάτων»:
«Δεν είναι καινούρια η υπόθεση. Μήνες ολόκληρους οι φήμες οργίαζαν. Κι όμως κανείς δεν τολμούσε. Κανείς δεν είχε το θάρρος να μεταβάλη τον ψίθυρο σε καταγγελία. Κι όσο οι φήμες απλώνονταν, αγκαλιάζοντας όλο και περισσότερους υπεύθυνους και μη, τόσο μεγάλωνε κι ο φόβος μήπως θίξουμε τα κακώς κείμενα. Ηταν μια ‘συνωμοσία κραυγαλέας σιωπής’, χάρη και στη δρακόντεια νομοθεσία που ρυθμίζει -και συμπιέζει- την ενάσκηση του λειτουργήματός μας».
Μετά τη Μεταπολίτευση, ο Τύπος ξεχείλισε βέβαια από πληροφορίες για σκάνδαλα της χουντικής επταετίας. Ομως αυτά θεωρούνταν τότε -και σωστά- απλές παρωνυχίδες μπροστά στα υπόλοιπα εγκλήματα της δικτατορίας.
Απολαβές και «ασυλία»
Το πρώτο πράγμα που φρόντισαν να κάνουν οι ηγέτες της χούντας, ήταν να αυγατίσουν τα εισοδήματά τους –σε σχέση όχι μόνο με τους ώς τότε δημοσιοϋπαλληλικούς μισθούς τους, αλλά και με τις απολαβές της ανατραπείσας κοινοβουλευτικής «φαυλοκρατίας». Με τον Α.Ν. 5 του 1967, ο μισθός του πρωθυπουργού υπερδιπλασιάστηκε (από 23.600 σε 45.000 δρχ), των υπουργών και υφυπουργών αυξήθηκε από 22.400 σε 35.000 δρχ, ενώ θεσπίστηκαν -για πρώτη φορά- ημερήσια «εκτός έδρας» 1.000 και 850 δρχ αντίστοιχα («Πολιτικά Θέματα» 5.10.73).
Ακολούθησαν κι άλλες «τακτοποιήσεις», όπως η καταχρηστική στεγαστική αποκατάσταση «αξιωματικών διαδραματισάντων εξέχοντα ρόλον» στο πραξικόπημα με ειδική ρύθμιση του 1970 («Πολιτικά Θέματα» 8.2.75).
Οι δικτάτορες θεσμοθέτησαν τέλος τη μελλοντική ασυλία τους, με ρυθμίσεις που κάνουν τα σημερινά κουκουλώματα να μοιάζουν με παιδικό παιχνίδι. Η χουντική νομοθεσία «περί ευθύνης υπουργών» (Ν.Δ. 802 της 30.12.1970) περιείχε «μεταβατική διάταξη» (§ 48) βάσει της οποίας δίωξη υπουργού ή υφυπουργού της χούντας μπορούσε να γίνει μόνο με απόφαση των ...συναδέλφων τους. Επιπλέον, όλα τα «εγκλήματα δια τα οποία δεν ησκήθη ποινική δίωξις μέχρι της ημέρας συγκλήσεως» της μελλοντικής Βουλής, θεωρούνταν αυτομάτως παραγεγραμμένα!
Προϋπόθεση για την ατιμωρησία συνιστούσε, φυσικά, η επιτυχία της ελεγχόμενης επιστροφής στον κοινοβουλευτισμό «αλά τουρκικά». Η εξέγερση του Πολυτεχνείου τίναξε όμως το εγχείρημα στον αέρα, με αποτέλεσμα τον κάθετο θεσμικό διαχωρισμό της Μεταπολίτευσης απ’ το προηγούμενο καθεστώς.
Τα μαύρα κρέατα
Το μόνο σκάνδαλο που εκκαθαρίστηκε δικαστικά επί χούντας, αποκαλύφθηκε για λόγους προπαγανδιστικής «νομιμοποίησης» της ανατροπής του Παπαδόπουλου απ’ τον Ιωαννίδη. Πρόκειται για την (κυριολεκτικά δύσοσμη) «υπόθεση των κρεάτων», με βασικούς κατηγορούμενους τον πρώην υφυπουργό Εμπορίου Μιχαήλ Μπαλόπουλο και το Γεν. Διευθυντή του Υπουργείου (και διορισμένο πρόεδρο της ΑΔΕΔΥ) Ζαφείριο Παπαμιχαλόπουλο.
Το κατηγορητήριο αφορούσε ποικίλες παρανομίες, με κυριότερη τη «δωροληψία κατά συρροήν» από μεγαλεμπόρους για τη μονοπωλιακή εξασφάλιση αδειών εισαγωγής κρέατος –με αποτέλεσμα παράνομες ανατιμήσεις («καπέλα») σε βάρος των καταναλωτών. Επιμέρους πτυχή του σκανδάλου συνιστούσε η απαγόρευση διάθεσης ντόπιων ζώων, ώστε να πουληθούν τα προβληματικά κρέατα Αργεντινής που «μαύριζαν» και «δεν τάθελε ο κόσμος». Στη δίκη πρόκυψε ανάμιξη του Παττακού – αναγνώστηκε, μάλιστα, και διαταγή του (21.9.72) «όπως διατεθούν το ταχύτερον εις την κατανάλωσιν» τα επίμαχα προϊόντα.
Ο Μπαλόπουλος καταδικάστηκε σε 3,5 χρόνια φυλάκιση, ποινή που το 1976 μειώθηκε σε 14 μήνες. Δεν διώχθηκε, αντίθετα, για την επίδοση που τον έκανε ευρύτερα διάσημο: το «μπαλόσημο» που (φέρεται να) εισέπραττε ως γραμματέας του ΕΟΤ, με το παρατσούκλι «ο κύριος 10%».
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι σχετικές ημερολογιακές εγγραφές του διπλωμάτη Γεωργίου Χέλμη, γαμπρού του Μαρκεζίνη. «Φαίνεται πως συνελήφθη ο Μπαλόπουλος, πρώην του Τουρισμού, για οικονομικά σκάνδαλα και καταδιώκεται ο Παύλου, γαμπρός του Παττακού, επίσης για οικονομικά σκάνδαλα (υπόθεσις κρεάτων)», σημειώνει στις 21.1.74, για να συμπληρώσει στις 5.2: «Για τα σκάνδαλα, πιστεύει ο Μομφεράτος ότι τίποτε δεν πρόκειται να προωθήσουν, διότι φοβούνται να έλθουν εις αντιθέσεις και, άλλωστε, δεν έχουν μάρτυρες να καταθέσουν». Με τη δημοσιοποίηση της δίωξης, εκτιμά τέλος «ότι κατά την δίκη θα προκύψουν και στοιχεία για άλλες υποθέσεις (ίσως σκάνδαλα στον τουρισμό κά)» («Ταραγμένη διετία», Αθήνα 2006, σ.123, 129 & 161).
Η «νέα φαυλοκρατία»
Η δυσοσμία δεν περιοριζόταν ωστόσο στα κρέατα. Επτά μήνες μετά το πραξικόπημα, ο εκδότης του «Ελεύθερου Κόσμου» (και κεντρικός προπαγανδιστής της χούντας) Σάββας Κωσταντόπουλος εξομολογείται γραπτά στον παλιό του πάτρωνα Κωνσταντίνο Καραμανλή: «Λυπούμαι, διότι είμαι υποχρεωμένος να μνημονεύσω και ένα άλλο εκτάκτως λυπηρόν φαινόμενον. Ενεφανίσθη και αναπτύσσεται μία νέο-φαυλοκρατία (ατομικά ρουσφέτια, προσωπικαί εξυπηρετήσεις, τακτοποιήσεις συγγενών, ατομική προβολή κοκ)» («Αρχείο Καραμανλή», τ.7ος, σ.50).
Παρά τη στενή σχέση του με το καθεστώς, ο Κωσταντόπουλος διατήρησε την ίδια γνώμη μέχρι τέλους. Αναλύοντας το Δεκέμβριο του 1973 στον Καραμανλή την ανατροπή του Παπαδόπουλου, τονίζει πως «είχε υποστεί το καθεστώς και αυτός προσωπικώς ηθικήν φθοράν εις την συνείδησιν των Ενόπλων Δυνάμεων. Μεγάλην ζημίαν του έκαμε η σύζυγός του και ο ταξίαρχος Μ. Ρουφογάλης, τον οποίον είχε τοποθετήσει εις την ΚΥΠ. Εκαμαν προκλητικάς ενεργείας (εντυπωσιακοί γάμοι, θορυβώδεις δεξιώσεις, δημόσιαι εμφανίσεις με μεγαλοπλουσίους, επίδειξις πλούτου κλπ). Μοιραίον ρόλον έπαιξαν και οι γαμβροί ωρισμένων παραγόντων του καθεστώτος (του κ. Σ. Παττακού και άλλων). Εδημιουργήθη μία αποπνικτική ατμόσφαιρα σκανδάλων δια την οποίαν δεν δυνάμεθα ακόμη να γνωρίζωμεν μέχρι ποίου σημείου ανταπεκρίνετο εις την πραγματικότητα. Πάντως, αντιστοιχία υπήρχε οπωσδήποτε» (όπ.π., σ.203-5).
Παρόμοια αίσθηση αναδύουν κι οι επιστολές του «γεφυροποιού» Ευάγγελου Αβέρωφ προς τον Καραμανλή: «κυκλοφορούσαι φήμαι περί μεγάλων ή μικρών σκανδάλων (δημοπρασίαι τηλεοράσεως, ΟΛΠ, σύμβασις Reynold’s, βέβαιοι μικρολοβιτούραι Ματθαίου και άλλα)» (14.10.68), «ανησυχία» του Παπαδόπουλου για «τα γύρω του σκάνδαλα, το ξεχαρβάλωμα της Διοικήσεως» (28.10.72).
Ιδια γεύση και στη συνομιλία του νεαρού -τότε- πολιτικού επιστήμονα Θεόδωρου Κουλουμπή με τον παλαίμαχο μεταξικό υπουργό Ασφαλείας, Κωνσταντίνο Μανιαδάκη (27.8.71): «Και για το στρατό; τον ρώτησα. Η απάντησή του ήταν να τρίψει τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού, υπονοώντας ότι δωροδοκούνται» («Σημειώσεις ενός πανεπιστημιακού», σ.116-7).
Ειδική πτυχή της «νεοφαυλοκρατίας» αποτέλεσε η ποικιλότροπη «τακτοποίηση» του συγγενικού περιβάλλοντος των δικτατόρων:
* Ο Μακαρέζος διόρισε υπουργό Γεωργίας (κι αργότερα Βορείου Ελλάδος) τον κουνιάδο του, Αλέξανδρο Ματθαίου.
* Ο Λαδάς έκανε τον ένα ξάδερφό του διοικητή της ΑΣΔΕΝ και τον άλλο Γ.Γ. Κοινωνικών Υπηρεσιών.
* Ο γαμπρός του Παττακού Αντρέας Μεϊντάσης επιδόθηκε σε μπίζνες με το Δήμο Αθηναίων –από την κατασκευή του υπόγειου γκαράζ της Κλαυθμώνος μέχρι μια τεχνική μελέτη αξιοποίησης δημοτικού ακινήτου, ύψους 1.109.000 δρχ.
* Τα αδέρφια του αρχηγού βολεύτηκαν κι αυτά. Ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος ως στρατιωτικός ακόλουθος, Γ.Γ. του Υπ. Προεδρίας, Περιφερειακός Διοικητής Αττικής και «υπουργός παρά τω πρωθυπουργώ». Ο Χαράλαμπος Παπαδόπουλος αναρριχήθηκε αστραπιαία στην υπαλληλική ιεραρχία για να αναλάβει Γ.Γ. Δημ. Τάξεως. Σύμφωνα με τα απομνημονεύματα βαθμοφόρου υφισταμένου του, «μένει γνωστός σαν ‘μπον φιλέ’ γιατί, τυλιγμένος σε χειμωνιάτικο παλτό, τρέχει νύκτα μαζί με αξιωματικούς αστυνομίας πόλεων στα καμπαρέ σαν γκάγκστερς και τρώγουν φιλέτο» (Αλέξανδρος Δρεμπέλας, «Ο θρήνος του χωροφύλακα», Αθήνα 1998, σ.118).
Ειδική κατηγορία σκανδάλων συνιστούν οι ανεξέλεγκτες δανειοδοτήσεις «ημετέρων». Τον πρώτο καιρό μετά τη μεταπολίτευση το θέμα απασχόλησε επανειλημμένα τα ΜΜΕ, για προφανείς όμως λόγους οι σχετικές κατηγορίες ουδέποτε ερευνήθηκαν σε βάθος. Αποκαλυπτικά είναι δυο έγγραφα του τότε αρχηγού της ΚΥΠ Μιχαήλ Ρουφογάλη που αποκάλυψε ο «Ταχυδρόμος» (29.8 και 12.9.74), με το ενδοκαθεστωτικό φακέλωμα «δανείων άτινα θεωρούνται χαριστικά ή επισφαλή», καθώς και των παραγόντων που «παρενέβησαν» για τη χορήγησή τους. Το συνολικό ύψος των «χορηγηθέντων» δανείων ήταν 1.519.000.000 δρχ. και των «υπό έγκρισιν» 1.644.000.000 δρχ.
Ενδιαφέρουσα και η εμπιστευτική ενημέρωση του Χαρίλαου Χατζηγιάννη, προσωπικού φίλου του δικτάτορα, προς τον αυλάρχη του εξόριστου βασιλιά Κωνσταντίνου (25.11.70): «Αυξάνεται η επιρροή της Δέσποινας [Παπαδοπούλου], του Ρουφογάλη και του Φραγκίστα. Η Δέσποινα ανακατεύεται σε όλα και, αναμφισβήτητα, επηρεάζει τον άντρα της. Ακόμη και η κόρη της παίζει ρόλο. Μιλούν και για οικονομικά συμφέροντα. Ο Λαδάς φώναξε τον Χατζηγιάννη και του συνέστησε, φιλικά, να διαφωτίσει τον Παπαδόπουλο» (Λεωνίδας Παπάγος, «Σημειώσεις 1967-1977», Αθήνα 1999, σ.296).
Η Ντόλτσε Βίτα
Την εικόνα συμπληρώνουν, από διαφορετική οπτική γωνία, οι αναμνήσεις της Ντέλλας Ρουφογάλη, φωτομοντέλου που το 1973 παντρεύτηκε το διοικητή της ΚΥΠ: «Αρχίζω να ράβω την καινούρια μου γκαρνταρόμπα στους μετρ της ραπτικής για τους οποίους μέχρι τώρα έκανα επιδείξεις. Η ζωή μου έχει αλλάξει τελείως, το ίδιο και η συμπεριφορά όλων απέναντί μου. Μου φέρονται με έκδηλο σεβασμό και τα κοπλιμέντα τους είναι υπερβολικά. Αλλά μου αρέσει. Εγώ εξακολουθώ να φέρομαι φιλικά προς τους παλιούς γνωστούς και τους κανούριους, πλούσιους φιλοχουντικούς επιχειρηματίες που πληθαίνουν μέρα με τη μέρα μαζί με τα ραβασάκια για ρουσφέτια. Αισθάνομαι πως έχω υποχρέωση να εξυπηρετήσω τους πάντες. Ο Μιχάλης συνήθως δεν αρνείται. Γεύομαι τη δύναμη της εξουσίας, και με μαγεύει» (σ.85-6).
Στην ιδιαίτερη πατρίδα της, τη Βέροια, «έρχονται πολλοί να με δουν. Γνωστοί και άγνωστοι. Ο πατέρας μου μου δίνει πακέτο τα σημειωματάκια με τα ρουσφέτια που ζητούσαν οι γνωστοί του όλο αυτό τον καιρό και εγώ του υπόσχομαι ότι κάτι θα προσπαθήσω να κάνω». Μεταξύ των αιτημάτων που ικανοποίησε, γράφει, ήταν και η απονομή χάριτος (απ’ τον Παπαδόπουλο) σ’ ένα συντοπίτη της εξαγωγέα, πρώην «μεγάλο ποδοσφαιριστή της τοπικής ομάδας», που είχε καταδικαστεί «με αποδείξεις» για κατασκοπεία υπέρ της Βουλγαρίας (σ.89).
Τους αρραβώνες του ζεύγους τίμησαν «επιλεγμένοι εξωκυβερνητικοί παράγοντες», όπως οι επιχειρηματίες Λάτσης και Κιοσέογλου. «Την επόμενη βδομάδα καινούρια δώρα, καινούριες ανθοδέσμες, φρέσκα ψάρια απ’ όλα τα νησιά της Ελλάδας, κούτες με το καλύτερο χαβιάρι της Περσίας και παγωμένα καβούρια της Αλάσκας καταφθάνουν στο σπίτι. Δεν ξέρω τι να τα κάνω» (σ.88).
Στο γάμο τους, πάλι, παραβρέθηκαν «ο Παύλος Βαρδινογιάννης, ο εφοπλιστής Θεοδωρακόπουλος με το γιο του τον Τάκη, ο Κώστας Δρακόπουλος των διυλιστηρίων, ο Νίκος Ταβουλάρης των ναυπηγείων, το ζεύγος Μποδοσάκη, ο Αγγελος Κανελλόπουλος των τσιμέντων ‘Τιτάν’ με τη γυναίκα του, ο Τομ Πάππας, ο Γ. Λύρας, ο Γιώργος Ταβλάριος, εφοπλιστής από τη Νέα Υόρκη με τη γυναίκα του και ο Γιάννης Λάτσης με τη μεγάλη του κόρη, αφού η γυναίκα του την ίδια μέρα πάντρευε την ανηψιά της σε άλλη εκκλησία» (σ.95).
Εύγλωττη για τις στενές σχέσεις χουντικής ηγεσίας και μεγαλοκαπιταλιστών είναι η περιγραφή ενός ιδιωτικού ταξιδιού της Ντέλλας με τη Δέσποινα Παπαδοπούλου στο Παρίσι: «Μένουμε σε μεγάλες σουΐτες στο Intercontinental. Ερχονται να μας επισκεφθούν με το τραίνο από τη Γενεύη ο Γιάννης Λάτσης και η σύζυγός του Εριέτα. Είναι πολύ φίλοι της Δέσποινας. [...] Πηγαίνουμε σε όλα τα καλά μαγαζιά της Φομπούρ Σεντ Ονορέ. Η Δέσποινα έχει αφεθεί στο γούστο μου. [...] Λόγω της παρατεταμένης κακοκαιρίας, πηγαίνουμε οδικώς στις Βρυξέλλες με λιμουζίνα που μας έστειλε ο Ωνάσης» (σ.87).
Οι επαφές αυτές δεν ήταν αυστηρά κοινωνικές. Λίγο μετά το Πολυτεχνείο, π.χ., το ζεύγος Ρουφογάλη τρώει στο σπίτι του με το Λάτση. Αρχηγός της ΚΥΠ κι εφοπλιστής «συζητούν για τα διϋλιστήρια και τα προβλήματα που έχει». Μετά το τέλος της κουβέντας, ο δεύτερος προθυμοποιείται να συνοδεύσει τη γυναίκα του πρώτου στο Λονδίνο, για κάποιες ιατρικές εξετάσεις (σ.100).
Μια στιχομυθία του Ρουφογάλη φωτίζει, τέλος, καλύτερα την τυχοδιωκτική διαχείριση του δημόσιου πλούτου από τα ηγετικά στελέχη της χούντας:
«Ενα βράδυ ο Χρήστος Μίχαλος, τότε υπουργός, μισοαστειευόμενος, του λέει ότι τώρα που παντρεύτηκε θα πρέπει να κάνουν καμιά δουλειά να εξασφαλίσουν το μέλλον τους, γιατί ποτέ δεν ξέρεις τι γίνεται. Ο Μιχάλης, ατάραχος, του λέει να μην ανησυχεί. ‘Οσο είμαστε στα πράγματα δεν μας χρειάζονται λεφτά και, αν πέσουμε, τα λεφτά δεν θα μας σώσουν’. Ξεσπάει σε γέλια. Εγώ παγώνω, μαζί μου κι ο Μίχαλος» (σ.98).
Οι συμβάσεις
Το φιλέτο των σκανδάλων της «επταετίας» υπήρξαν ωστόσο οι μεγάλες «αναπτυξιακές» συμβάσεις της περιόδου.
* Η πρώτη υπογράφηκε με την αμερικανική πολυεθνική Litton (15.5.67), για «παροχήν υπηρεσιών οργανώσεως και διεκπεραιώσεως της οικονομικής αναπτύξεως ορισμένων περιοχών εις Κρήτην και Δυτικήν Πελοπόννησον» (ΦΕΚ 1972/Α/88). Είχε προταθεί το 1966 απ’ την κυβέρνηση των αποστατών (κυρίως τον Μητσοτάκη), αλλά η Βουλή δεν τόλμησε να την ψηφίσει. Η Litton θα εισέπραττε όλα τα έξοδα που έκανε «βοηθώντας» το δημόσιο (συν κέρδος 11%) και προμήθεια 2% επί των κεφαλαίων (ή των δανείων) που θα έφερνε, θεωρητικού ύψους 800.000.000 δολαρίων. Ως «προκαταβολή», το δημόσιο της κατέβαλε 1.200.000 δολάρια.
Στην πράξη, η εταιρεία αρκέστηκε να ξεκοκκαλίζει τα ποσοστά επί των ...εξόδων της: «Το κέρδος μας είναι φυσικά δυσανάλογα μεγάλο», παραδεχόταν (στις ΗΠΑ) ο υπεύθυνος του προγράμματος, «επειδή δεν έχουμε κάνει βασική επένδυση. Η επένδυση είναι το καλό μας όνομα». Τελικά η σύμβαση λύθηκε στις 15.10.69, με καταβολή από το κράτος των δαπανών της εταιρείας -συν 11%- ακόμη και κατά την ...«περίοδο τερματισμού» (ΦΕΚ 1969/Α/268). Επίσημη δικαιολογία: «αι ελληνικαί υπηρεσίαι είναι εις θέσιν να συνεχίσουν άνευ ειδικής εξωτερικής βοηθείας τας προσπαθείας δια την ανάπτυξιν» (Βήμα, 16.10.69).
* Απίστευτα επαχθής ήταν και η σύμβαση για την κατασκευή της Εγνατίας, που ο Μακαρέζος υπέγραψε με τον αμερικανό εργολάβο Ρόμπερτ Μακντόναλντ (ΦΕΚ 1969/Α/15). Το δημόσιο έβαζε 45 απ’ τα 150 εκατομμύρια δολάρια του έργου, «διευκόλυνε» τον «επενδυτή» με ομόλογα 80.000.000 κι εγγυόταν για τα δάνειά του. Το έργο θα γινόταν από έλληνες υπεργολάβους, ενώ ο «ανάδοχος» θα φρόντιζε απλώς για μελέτες και δάνεια, εισπράττοντας αμοιβή 14% επί των εξόδων (συμπεριλαμβανόμενης της δημόσιας χρηματοδότησης!) – τα 4.500.000 δολάρια «εν είδει προκαταβολής». «Εάν κατά την διάρκειαν της μελέτης ήθελεν διαπιστωθή» από τον ίδιο πως 150 εκατομμύρια δεν αρκούν, μπορούσε είτε να ψάξει γι’ άλλα είτε απλά να «θεωρηθή εκτελέσας την σύμβασιν άμα τη συμπληρώσει της κατασκευής τμήματος της οδού, ούτινος η αξία ανέρχεται εις δολλ. ΗΠΑ 150.000.000» (άρθρο 1§4). Τελικά, δε βρήκε ούτε τα προβλεπόμενα κι έφυγε, αφού το δημόσιο επιβαρύνθημε με 1 ½ δις δρχ.
* Ο ελληνοαμερικανός Τομ Πάππας ήταν ήδη παρών με το διϋλιστήριο της ESSO στη Θεσσαλονίκη, επένδυση του 1962 που είχε καταγγελθεί ως σκανδαλωδώς προνομιακή. Το Μάιο του 1972, η χούντα τον απάλλαξε από τις αντισταθμιστικές υποχρεώσεις που είχε αναλάβει, για ανέγερση έξι αγροτοβιομηχανικών μονάδων σε διάφορα σημεία της χώρας (ΦΕΚ 1972/Α/72). Του έδωσε και άδεια για τα εργοστάσια της Coca Cola, που οι κοινοβουλευτικές κυβερνήσεις δεν ενέκριναν, ως ανταγωνιστικά προς τη ντόπια παραγωγή αναψυκτικών (ΦΕΚ 1968/Α/201).
Θερμός υποστηρικτής της χούντας, ο Πάππας πρωταγωνίστησε ως γνωστόν στο «ελληνικό Γουτεργκέιτ», ανακυκλώνοντας κονδύλια της CIA για το χρηματισμό του Νίξον απ’ τους δικτάτορες. Ενας προσωπάρχης του με σκανδαλώδες παρελθόν, ο Παύλος Τοτόμης, διορίστηκε το 1967 υπουργός Δημόσιας Τάξης και κατόπιν πρόεδρος της ΕΤΒΑ.
* Μητέρα όλων των μαχών υπήρξε ωστόσο το ντέρμπι των μεγιστάνων (Ωνάσης, Νιάρχος, Βαρδινογιάννης, Ανδρεάδης, Λάτσης κ.ά) για το 3ο διϋλιστήριο της χώρας. Ο Παπαδόπουλος τάχθηκε αποφασιστικά υπέρ του Ωνάση, σε βίλα του οποίου (στο Λαγονήσι) έμενε αντί συμβολικού ενοικίου, ενώ ο Μακαρέζος υπέρ του Νιάρχου. Η σύγκρουση έφτασε στα άκρα, με απόπειρες πραξικοπημάτων κι έκτακτους ανασχηματισμούς. Τελικά ο Ωνάσης τα παράτησε, ακυρώνοντας τη «μεγαλειώδη» σύμβαση που είχε υπογράψει και παίρνοντας πίσω την εγγύησή του, το 3ο διϋλιστήριο μοιράστηκε μεταξύ Ανδρεάδη και Λάτση (ΦΕΚ 1972/Α/130) κι ένα 4ο παραχωρήθηκε στο Βαρδινογιάννη (ΦΕΚ 1972/Α/181).
Μια λεπτομέρεια αυτής της τιτανομαχίας, από την εμπιστευτική ενημέρωση Χατζηγιάννη προς τον Παπάγο (25.11.70), παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον με βάση τα σημερινά δεδομένα:
«Σε άλλο υπουργικό συμβούλιο, παραβρισκόταν ο Καρδαμάκης, ο οποίος εισηγήθηκε την αγορά μηχανημάτων από τη Siemens και την AEG χωρίς διαγωνισμό, για να μπορέσει να ανταποκριθεί η ΔΕΗ στο πρόγραμμά της, που καθυστερούσε λόγω των δυσκολιών εκτέλεσης των συμφωνιών Ωνάση. Ο Παπαδόπουλος έλυσε μόνος του το θέμα, αποδεχόμενος την αγορά από τη μια εταιρεία».
Το «Τάμα του Εθνους»
Υπήρξε ίσως το χαρακτηριστικότερο σκάνδαλο της χούντας: ο τέλειος συνδυασμός της επαγγελίας μιας «Ελλάδος Ελλήνων Χριστιανών» με τη μεγαλομανία του δικτάτορα και το ξάφρισμα υπέρογκων δημόσιων κονδυλίων.
Στις 14 Δεκεμβρίου 1968 ο Παπαδόπουλος εξήγγειλε την ανέγερση ενός μνημειώδους ναού του Σωτήρος στα Τουρκοβούνια –ως εκπλήρωση, υποτίθεται, της σχετικής υπόσχεσης της Δ΄ Εθνοσυνέλευσης του 1829 προς το Θεό σε περίπτωση απελευθέρωσης της Ελλάδας. Σύμφωνα άλλωστε με τη χουντική προπαγάνδα, η «επανάστασις» της 21ης Απριλίου 1967 δεν ήταν παρά η άμεση συνέχεια -και ολοκλήρωση- του 1821.
Το έργο εγκρίθηκε στις 5.1.69 σε κοινή συνεδρίαση υπουργικού συμβουλίου και αρχιεπισκόπου. Για την επίβλεψή του συστήθηκε το Μάιο μια «Ανώτατη Επιτροπή» με πρόεδρο τον ίδιο τον πρωθυπουργό Γ. Παπαδόπουλο και μέλη τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, τους υπουργούς Εσωτερικών Στ. Πατττακό, Συντονισμού Ν. Μακαρέζο, Παιδείας Θ. Παπακωνσταντίνου, Δημ. Εργων Κ. Παπαδημητρίου και τον υφυπουργό Προεδρίας Κ. Βοβολίνη. Ενα δεύτερο σώμα, το «Γνωμοδοτικό Συμβούλιο», αποτελούνταν από τον πρόεδρο της Ακαδημίας, τους πρυτάνεις του Πανεπιστημίου και του ΕΜΠ, το δήμαρχο Αθηναίων, το Γενικό Διευθυντή Αρχαιοτήτων και τον κοσμήτορα της Αρχιτεκτονικής. Στο εγχείρημα μετείχε, με άλλα λόγια, σύμπασα η ανώτατη πολιτική και πνευματική ηγεσία του καθεστώτος.
Για το είδος της προπαγάνδας που συνόδευσε την εξαγγελία, αποκαλυπτικό είναι ένα απόσπασμα από την «Ηχώ των Ενόπλων Δυνάμεων» (3.6.73): «Ο Ναός του Σωτήρος Χριστού, αφ’ ενός μεν υλοποιεί την υπόσχεσιν που έδωσε το Εθνος προς τον Θεό, και αφ’ ετέρου θ’ αποτελέση, μετά την οικοδόμησίν του, το τρίτο αρχιτεκτονικό οικοδόμημα των Αθηνών, μετά τον κλασικό Παρθενώνα και τον Βυζαντινό Λυκαβηττό».
Η επιστημονική κοινότητα των 1.857 ελλήνων αρχιτεκτόνων δεν φάνηκε πάντως να δείχνει τον ίδιο ενθουσιασμό. Τρεις διαδοχικοί διαγωνισμοί «προσχεδίων» και «ιδεών» μεταξύ 1970 και 1973 κατέληξαν σε φιάσκο: παρά τα τεράστια «βραβεία» που τους συνόδευαν (από 300.000 μέχρι 5.000.000 δραχμές, όταν ο μέσος μισθός του ιδιωτικού τομέα ήταν γύρω στις 4.000 δραχμές), οι προτάσεις που υποβλήθηκαν ήταν αντίστοχια 7, 35 και 31. Τελικά και οι τρεις διαγωνισμοί κηρύχθηκαν άγονοι - μάλλον δίκαια, αν κρίνουμε από τις μακέτες που δημοσιεύθηκαν μεταδικτατορικά στο «Αντί» (30.11.74). Ακόμη κι έτσι, 3.650.000 δρχ διανεμήθηκαν σε ελάσσονες «επαίνους».
Απείρως μεγαλύτερη τέχνη επιδείχθηκε στη διασπάθιση των χρημάτων.
Τον Ιούνιο του 1969 ανακοινώθηκε η σύσταση «Ειδικού Ταμείου» για την οικονομική διαχείριση του «τάματος». Σύμφωνα με τον τελικό απολογισμό του που δημοσιεύθηκε μετά την ανατροπή του Παπαδόπουλου («Εστία» 19.1.1974), το «Ταμείο» εισέπραξε συνολικά 453.300.000 δρχ: 45,5 εκατομμύρια ως επιχορήγηση απ’ τον τακτικό προϋπολογισμό, 180 εκατομμύρια από «δωρεές, εισφορές, κλπ» και 230 εκατομμύρια σε δάνεια. Ενα μέρος των «εισφορών» ήταν επίσης δημόσιο χρήμα (η Αγροτική Τράπεζα «πρόσφερε» π.χ. 10 εκατομμύρια), ενώ το υπόλοιπο προήλθε από το υστέρημα του φιλοχρίστου και φιλοθεάμονος κοινού – όπως ο συνταξιούχος δημόσιος υπάλληλος που θυσίασε στο «Τάμα» ολόκληρο το εφάπαξ του (109.455 δρχ), εισπράττοντας «τα συγχαρητήρια του πρωθυπουργού δια του υπουργού Προεδρίας» («Νέα» 31.12.68).
Σύμφωνα ωστόσο με τον ίδιο απολογισμό, το 90% των εσόδων είχε ήδη καταναλωθεί σε απαλλοτριώσεις, «δαπάνες μελετών», προπαρασκευαστικά έργα και «δαπάνες διοικήσεως και λειτουργίας»!
«Φαίνεται ότι ο Ναός του Σωτήρος, που πρόκειται να ανεγερθή πάνω στα Τουρκοβούνια, θα είναι απ’ τους πιο θαυματουργούς στη χώρα μας», σχολίαζαν τις επόμενες μέρες τα «Νέα» (26.1.74). «Γιατί, πριν ακόμα κτισθή, πριν καν γίνουν τα σχέδια για την κατασκευή του, δαπανήθηκαν -λες από θαύμα- τα 406 εκατομμύρια δραχμές από τα 453 εκατομμύρια που είχαν τελικά συγκεντρωθεί. Πάντως κι οι πιο ολιγόπιστοι θαύμασαν το γεγονός ότι με εντελώς κανονικό τρόπο αναλώθηκε ολόκληρο το τεράστιο αυτό ποσόν για ένα έργο του οποίου ακόμα δεν κατάφεραν οι υπεύθυνοι να έχουν ούτε το σχέδιο. [...] Αφού λεφτά δεν υπάρχουν πιά, αφού ούτε καν τα σχέδια του ναού δεν έχουν γίνει ακόμη, η υπόθεση αυτή θα πρέπει να λήξη εδώ και όλοι θα φροντίσουμε να ξεχασθή».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ:
Jean Meynaud
«Οι πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα» (Αθήνα 2002, εκδ. Σαββάλας) Η σφαιρικότερη ανάλυση της ελληνικής πολιτικής και κοινωνικής ζωής κατά τη δεκαετία του ’60. Ο 2ος τόμος είναι αφιερωμένος στα Ιουλιανά και τη δικτατορία.
Σταύρος Ζορμπαλάς
«Ο νεοφασισμός στην Ελλάδα (1967-1974)» (Αθήνα 1978, εκδ. Σύγχρονη Εποχή) Ανάλυση του δικτατορικού καθεστώτος, με έμφαση στη διαπλοκή του με το μεγάλο κεφάλαιο και τον ξένο παράγοντα. Ενδιαφέρουσα πρωτογενής τεκμηρίωση.
Δ. Μπενάς
«Η εισβολή του ξένου κεφαλαίου στην Ελλάδα» (Αθήνα 1976, εκδ. Παπαζήση) Εκτενής παρουσίαση των αμαρτωλών συμβάσεων της χούντας κι ακτινογραφία της διαπλοκής ντόπιου και ξένου κεφαλαίου κατά τη δεκαετία του ’70.
Γιώργης Κρεμμυδάς
«Οι άνθρωποι της χούντας μετά τη Δικτατορία» (Αθήνα 1985, εκδ. Εξάντας) Δημοσιογραφική καταγραφή προσώπων και πραγμάτων, αποτυπώνει τις πολλαπλές ταχύτητες (και, συχνά, την πλήρη απουσία) «κάθαρσης» των συνεργατών της δικτατορίας.
Ευάγγελος Κουλουμπής
«…71 …74: Σημειώσεις ενός πανεπιστημιακού» (Αθήνα 2002, εκδ. Πατάκη) Ημερολογιακή καταγραφή συνομιλιών και συναντήσεων του -εξ Αμερικής ορμώμενου- συγγραφέα με στελέχη, οπαδούς και αντιπάλους του καθεστώτος κατά την τελευταία τριετία του.
Ντέλλα Ρουφογάλη-Ρούνικ
«Να γιατί…» (Αθήνα 2002, εκδ. Φερενίκη) Γλαφυρή αυτοβιογραφία της πάλαι ποτέ συζύγου του χουντικού αρχηγού της ΚΥΠ. Αποκαλυπτική για τον τρόπο ζωής του ηγετικού πυρήνα της χούντας, αλλά και για τη στενή διαπλοκή του με μικρούς και (κυρίως) μεγάλους καπιταλιστές.
Από το No Politica… στις κάλπες
Ελλάδα Ένα πείραμα μπερλουσκονισμού συντελείται αυτές τις μέρες στην Ελλάδα, καθώς ένας σημαντικός εγχώριος οικονομικός παράγοντας, ο Βαγγέλης Μαρινάκης, επιδιώκει την εμπλοκή του στα πολιτικά δρώμενα της χώρας.
Της Μαρίας Λούκα
Ήταν όλοι εκεί.
Ο Γιάννης Μώραλης πρόεδρος της Super Leage και στέλεχος της ΠΑΕ Ολυμπιακός, ο Βαγγέλης Μαρινάκης πρόεδρος της ΠΑΕ Ολυμπιακός, ο Σωκράτης Κόκκαλης πρώην πρόεδρος της ΠΑΕ Ολυμπιακός και ο γιός του Πέτρος, ο Κώστας Καραπαπάς υπεύθυνος επικοινωνίας της ΠΑΕ, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Βετεράνων του Ολυμπιακού Γιώργος Δαρίβας, ο Γρηγόρης Γεωργάτος, ο Γιώργος Αμανατίδης και ο Αντώνης Νικοπολίδης, πρώην παίχτες του Ολυμπιακού. Α και ο νυν πρόεδρος του ερασιτέχνη και παλιός αρχισυνδεσμίτης της Θύρας 7 Μιχάλης Κουντούρης , ο οποίος είχε κατηγορηθεί παλιότερα για συμμετοχή στα γεγονότα της Παιανίας που οδήγησαν στη δολοφονία του Μιχάλη Φιλόπουλου. Όχι δεν ήταν η φιέστα για την απονομή του πρωταθλήματος.
Ήταν η επίσημη παρουσίαση ενός ψηφοδελτίου που διεκδικεί το δήμο του Πειραιά και συμβολίζει την απόπειρα θεσμοποίησης της ποδοσφαιροποίησης της πολιτικής ζωής. Και κάπως έτσι διανύθηκε η διαδρομή από το «No politica» στις κάλπες.
Ένα πείραμα μπερλουσκονισμού συντελείται αυτές τις μέρες στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας.
Ένας σημαντικός οικονομικός παράγοντας, ο Βαγγέλης Μαρινάκης μέσα από το σχήμα του στενού του συνεργάτη Γιάννη Μώραλη , αξιοποιώντας προφανώς την απήχηση του μεγαλύτερου συνδέσμου της χώρας, επιδιώκει και επισήμως την εμπλοκή στην πολιτική ζωή μέσα από τη συμμετοχή στις αυτοδιοικητικές εκλογές.
Είχε προηγηθεί η ρήξη με τον νυν δήμαρχο του Πειραιά Βασίλη Μιχαλολιάκο, όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια το Δημήτρη Μελισσανίδη για δωρεά ύψους 50.000 ευρώ. Κάτι αντίστοιχο αλλά σε μια πιο γραφική εκδοχή συμβαίνει και στο δήμο του Βόλου με την υποψηφιότητα του Αχιλλέα Μπέου.
Σ’ αυτή την προσπάθεια ο συνδυασμός «Πειραιάς Νικητής» έχει ή φιλοδόξει να έχει τη σύμπραξη του κόσμου του Ολυμπιακού. Υπάρχει όμως μια ενεργός αντίφαση ανάμεσα σ’ αυτό το εγχείρημα και την πρόσφατη δημόσια αφήγηση του Ολυμπιακού για τον εαυτό του. Όταν πύκνωσαν οι ψίθυροι καταρχήν και τα ρεπορτάζ στη συνέχεια για τη διείσδυση της Χρυσής Αυγής στην ερυθρόλευκη εξέδρα, ο Ολυμπιακός θωρακίστηκε πίσω από το δόγμα “No politica”.
Η εμπέδωση του συνθήματος ούτως η άλλως χρησιμοποιήθηκε για την ανάδειξη ενός στρεβλού αντισυστημικού λόγου στο οπαδικό κίνημα που οδηγεί αναπόφευκτα στην απλοποίηση των νοημάτων και στην απαξίωση της πολιτικής.
Ως εκ τούτου είναι βαθιά πολιτικό. Αυτό αποτυπώθηκε με τον πλέον σαφή τρόπο στα γεγονότα που ακολούθησαν τη δολοφονία του Πάυλου Φύσσα, με την εξέδρα του Ολυμπιακού να παραμένει αποστασιοποιημένη και το Πόρτο Λεόνε – παρά το γεγονός ότι έχει έδρα στο Κερατσίνι να εκδίδει με μεγάλη καθυστέρηση και ύστερα από κατακραυγή ανακοίνωση για τη δολοφονία, η οποία παρέμεινε αυστηρά περιορισμένη στα όρια των συλλυπητηρίων και όχι της καταδίκης της ακροδεξιάς βίας.
Ουδείς μάλλον γνωρίζει τι μεσολάβησε ανάμεσα σ’ αυτό το πολύ φρέσκο παρελθόν και τη σημερινή πραγματικότητα της καθόδου στις αυτοδιοικητικές εκλογές .
«Είναι μια τάση αποπολιτικοποίησης της πολιτικής και φυγή από το βασικό της ερώτημα που αφορά την οργάνωση των κοινωνιών μέσα από τη χρήση ανθρώπων που έχουν ισχυρό έρεισμα μέσα από το ποδόσφαιρο. Πρόκειται για επιλογές που υποτιμούν την πολιτική φύση των προβλημάτων και συνιστούν προσπάθεια συγκάλυψης και πρόκριμα αδιαφάνειας. Είμαστε ακόμα σε ένα πιλοτικό στάδιο στα πρότυπα του Μπερλουσκόνι. Μη ξεχνάτε ότι ο μπερλουσκονισμός καθιερώθηκε πάνω στις σιωπές και τις ανεπάρκειες. Μπορεί να υπάρξει μια πρόσκαιρη απήχηση αλλά όχι μακροπρόθεσμη» σχολιάζει ο Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Σεραφείμ Σεφεριάδης.
Είναι μάλλον η στιγμή της μεταπήδησης από το συμβολικό στο πολιτικό για τον Ολυμπιακό. Η πολιτική επιρροή του ποδοσφαίρου είναι σαφής και υπαρκτή εδώ και πολλά χρόνια, από τότε που απογυμνώθηκε από τη ρομαντική αντίληψη του λαϊκού αθλήματος και μετατράπηκε στη ναυαρχίδα της αθλητικής βιομηχανίας. Ως το πλέον καθηλωτικό και δημοφιλές άθλημα, κάθε άλλο παρά περιορίζει την επιρροή του στα τετραγωνικά των γηπέδων.
Επεκτείνεται πολύ πιο πέρα από αυτά, εισβάλλει στους κοινωνικούς χώρους, διαπλέκεται με οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα, αντανακλά, αλλά και παράγει ιδεολογία.
Σ’ αυτό το πλαίσιο οι οπαδοί λειτουργούν επί της ουσίας ως άτυποι ιδιωτικοί στρατοί, που εμπλέκονται συχνά σε υποθέσεις βίας και μαφίας. Εξίσου ανώδυνα μπορούν να αποτελέσουν μια εκλογική δεξαμενή μέσα από την καπήλευση της ιστορικότητας ενός αθλητικού σωματείου και τη χειραγώγηση του οπαδικού αισθήματος.
«Το ποδόσφαιρο και συγκεκριμένα οι οπαδοί χρησιμοποιούνται ως μέσο πίεσης. Με τη διαδικασία της εμπορευματοποίησης του ποδοσφαίρου οι οπαδοί αντιμετωπίζονται πρωτίστως ως πελάτες. Γνωρίζαμε ότι τα αθλητικά σωματεία έχουν ισχυρούς δεσμούς με το πολιτικό σύστημα που αποτυπώθηκαν και νομοθετικά σε μια σειρά από ρυθμίσεις για ευνοϊκότερη μεταχείριση των οικονομικών ζητημάτων των ΠΑΕ. Τώρα ο Ολυμπιακός θέλει να επιβάλλει ένα άλλο μοντέλο εξουσίας, την ιδιοποίηση μιας πόλης», επισημαίνει ο Καθηγητής στο πανεπιστήμιο Κρήτης Γιάννης Ζαιμάκης.
Το ζήτημα όμως είναι αν απαιτείται κάτι παραπάνω από την κατάκτηση 41 πρωταθλημάτων για την κατάκτηση ενός δήμου, όπως για παράδειγμα ένα σχήμα το οποίο θα έχει αυτοδιοικητική εμπειρία, ξεκάθαρες και επεξεργασμένες θέσεις για όλα τα ζητήματα που μπορεί να αφορούν τη ζωή μιας πόλης, στελεχιακό δυναμικό που να έχει δοκιμαστεί σε διάφορες πτυχές της κοινωνικής και επιστημονικής ζωής.
Κυρίως χρειάζεται συλλογικό όραμα με επίκεντρο τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών και όχι απλώς η υπόρρητη επίκληση μια ομάδας που ενδεχομένως να συγκαλύπτει οικονομικά συμφέροντα στην περιοχή. Στην ομιλία του κατά τη διάρκεια παρουσίασης του ψηφοδελτίου ο υποψήφιος δήμαρχος Γιάννης Μώραλης έδωσε έμφαση στην αξιοποίηση του λιμανιού του Πειραιά για τη δημιουργία επενδύσεων και θέσεων εργασίας.
Επικαλέστηκε μάλιστα μελέτες που βασίζονται σε στοιχεία του 2010 και του 2011, οι οποίες προφανώς έχουν ξεπεραστεί από τα δεδομένα της ελληνικής οικονομίας και οι οποίες κατά βάση υπερασπίζονται τις φοροαπαλλαγές των εφοπλιστών. Σ’ αυτό το σημείο βρίσκεται μάλλον η δεύτερη ενεργός αντίφαση του Βαγγέλη Μαρινάκη. Η βασική του εταιρεία Capital Management διαχειρίζεται 58 πλοία, ούτε ένα όμως δεν έχει υψωμένη ελληνική σημαία.
Σε ότι αφορά επίσης τα πληρώματα, όπως εύκολα μπορεί να διαπιστώσει κανείς από την επίσημη ιστοσελίδα της επιχείρησης, υπάρχει πλήρης κυριότητα ή σύνδεση με γραφεία πληρωμάτων στην Κωστάντζα (Ρουμανία), στο Νοβοροσίσκ (Ρωσία) και στη Μανίλα (Φιλιππίνες).
Ειδικά, σε αξιωματικούς φαίνεται ότι η εταιρεία δείχνει ιδιαίτερη προτίμηση στους Ρουμάνους αφού είναι χορηγός της Ναυτικής Ακαδημίας της Ρουμανίας, στην Κωστάντζα, απ’ όπου οι καλύτεροι σπουδαστές εκπαιδεύονται και επιλέγονται να ταξιδεύουν στα πλοία της εταιρείας. Αυτό το δείγμα γραφής ίσως δεν καθησυχάζει ιδιαίτερα τους άνεργους ναυτικούς ή τους νεαρούς απόφοιτους της σχολής Εμπορικού Ναυτικού.
Σε μια περίοδο όμως έντονης πόλωσης με σημαντικά κοινωνικά διακυβεύματα, οι δήμοι της χώρας δε μπορούν να υψώσουν σημαίες ευκαιρίας, ούτε η πολιτική να γίνει άσκηση προσομοίωσης στημένου ματς, όταν μάλιστα το ποδόσφαιρο έχει πάψει προ πολλού να διδάσκει την ηθική , όπως έλεγε η θρυλική φράση του Αλμπέρτ Καμύ. - See more at: http://stokokkino.gr/article/7589/Olumpiakos-Apo-to-No-Politica-stis-kalpes#sthash.fBWw0icR.dpuf
Ήταν όλοι εκεί.
Ο Γιάννης Μώραλης πρόεδρος της Super Leage και στέλεχος της ΠΑΕ Ολυμπιακός, ο Βαγγέλης Μαρινάκης πρόεδρος της ΠΑΕ Ολυμπιακός, ο Σωκράτης Κόκκαλης πρώην πρόεδρος της ΠΑΕ Ολυμπιακός και ο γιός του Πέτρος, ο Κώστας Καραπαπάς υπεύθυνος επικοινωνίας της ΠΑΕ, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Βετεράνων του Ολυμπιακού Γιώργος Δαρίβας, ο Γρηγόρης Γεωργάτος, ο Γιώργος Αμανατίδης και ο Αντώνης Νικοπολίδης, πρώην παίχτες του Ολυμπιακού. Α και ο νυν πρόεδρος του ερασιτέχνη και παλιός αρχισυνδεσμίτης της Θύρας 7 Μιχάλης Κουντούρης , ο οποίος είχε κατηγορηθεί παλιότερα για συμμετοχή στα γεγονότα της Παιανίας που οδήγησαν στη δολοφονία του Μιχάλη Φιλόπουλου. Όχι δεν ήταν η φιέστα για την απονομή του πρωταθλήματος.
Ήταν η επίσημη παρουσίαση ενός ψηφοδελτίου που διεκδικεί το δήμο του Πειραιά και συμβολίζει την απόπειρα θεσμοποίησης της ποδοσφαιροποίησης της πολιτικής ζωής. Και κάπως έτσι διανύθηκε η διαδρομή από το «No politica» στις κάλπες.
Ένα πείραμα μπερλουσκονισμού συντελείται αυτές τις μέρες στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας.
Ένας σημαντικός οικονομικός παράγοντας, ο Βαγγέλης Μαρινάκης μέσα από το σχήμα του στενού του συνεργάτη Γιάννη Μώραλη , αξιοποιώντας προφανώς την απήχηση του μεγαλύτερου συνδέσμου της χώρας, επιδιώκει και επισήμως την εμπλοκή στην πολιτική ζωή μέσα από τη συμμετοχή στις αυτοδιοικητικές εκλογές.
Είχε προηγηθεί η ρήξη με τον νυν δήμαρχο του Πειραιά Βασίλη Μιχαλολιάκο, όταν ο τελευταίος ευχαρίστησε δημόσια το Δημήτρη Μελισσανίδη για δωρεά ύψους 50.000 ευρώ. Κάτι αντίστοιχο αλλά σε μια πιο γραφική εκδοχή συμβαίνει και στο δήμο του Βόλου με την υποψηφιότητα του Αχιλλέα Μπέου.
Σ’ αυτή την προσπάθεια ο συνδυασμός «Πειραιάς Νικητής» έχει ή φιλοδόξει να έχει τη σύμπραξη του κόσμου του Ολυμπιακού. Υπάρχει όμως μια ενεργός αντίφαση ανάμεσα σ’ αυτό το εγχείρημα και την πρόσφατη δημόσια αφήγηση του Ολυμπιακού για τον εαυτό του. Όταν πύκνωσαν οι ψίθυροι καταρχήν και τα ρεπορτάζ στη συνέχεια για τη διείσδυση της Χρυσής Αυγής στην ερυθρόλευκη εξέδρα, ο Ολυμπιακός θωρακίστηκε πίσω από το δόγμα “No politica”.
Η εμπέδωση του συνθήματος ούτως η άλλως χρησιμοποιήθηκε για την ανάδειξη ενός στρεβλού αντισυστημικού λόγου στο οπαδικό κίνημα που οδηγεί αναπόφευκτα στην απλοποίηση των νοημάτων και στην απαξίωση της πολιτικής.
Ως εκ τούτου είναι βαθιά πολιτικό. Αυτό αποτυπώθηκε με τον πλέον σαφή τρόπο στα γεγονότα που ακολούθησαν τη δολοφονία του Πάυλου Φύσσα, με την εξέδρα του Ολυμπιακού να παραμένει αποστασιοποιημένη και το Πόρτο Λεόνε – παρά το γεγονός ότι έχει έδρα στο Κερατσίνι να εκδίδει με μεγάλη καθυστέρηση και ύστερα από κατακραυγή ανακοίνωση για τη δολοφονία, η οποία παρέμεινε αυστηρά περιορισμένη στα όρια των συλλυπητηρίων και όχι της καταδίκης της ακροδεξιάς βίας.
Ουδείς μάλλον γνωρίζει τι μεσολάβησε ανάμεσα σ’ αυτό το πολύ φρέσκο παρελθόν και τη σημερινή πραγματικότητα της καθόδου στις αυτοδιοικητικές εκλογές .
«Είναι μια τάση αποπολιτικοποίησης της πολιτικής και φυγή από το βασικό της ερώτημα που αφορά την οργάνωση των κοινωνιών μέσα από τη χρήση ανθρώπων που έχουν ισχυρό έρεισμα μέσα από το ποδόσφαιρο. Πρόκειται για επιλογές που υποτιμούν την πολιτική φύση των προβλημάτων και συνιστούν προσπάθεια συγκάλυψης και πρόκριμα αδιαφάνειας. Είμαστε ακόμα σε ένα πιλοτικό στάδιο στα πρότυπα του Μπερλουσκόνι. Μη ξεχνάτε ότι ο μπερλουσκονισμός καθιερώθηκε πάνω στις σιωπές και τις ανεπάρκειες. Μπορεί να υπάρξει μια πρόσκαιρη απήχηση αλλά όχι μακροπρόθεσμη» σχολιάζει ο Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Σεραφείμ Σεφεριάδης.
Είναι μάλλον η στιγμή της μεταπήδησης από το συμβολικό στο πολιτικό για τον Ολυμπιακό. Η πολιτική επιρροή του ποδοσφαίρου είναι σαφής και υπαρκτή εδώ και πολλά χρόνια, από τότε που απογυμνώθηκε από τη ρομαντική αντίληψη του λαϊκού αθλήματος και μετατράπηκε στη ναυαρχίδα της αθλητικής βιομηχανίας. Ως το πλέον καθηλωτικό και δημοφιλές άθλημα, κάθε άλλο παρά περιορίζει την επιρροή του στα τετραγωνικά των γηπέδων.
Επεκτείνεται πολύ πιο πέρα από αυτά, εισβάλλει στους κοινωνικούς χώρους, διαπλέκεται με οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα, αντανακλά, αλλά και παράγει ιδεολογία.
Σ’ αυτό το πλαίσιο οι οπαδοί λειτουργούν επί της ουσίας ως άτυποι ιδιωτικοί στρατοί, που εμπλέκονται συχνά σε υποθέσεις βίας και μαφίας. Εξίσου ανώδυνα μπορούν να αποτελέσουν μια εκλογική δεξαμενή μέσα από την καπήλευση της ιστορικότητας ενός αθλητικού σωματείου και τη χειραγώγηση του οπαδικού αισθήματος.
«Το ποδόσφαιρο και συγκεκριμένα οι οπαδοί χρησιμοποιούνται ως μέσο πίεσης. Με τη διαδικασία της εμπορευματοποίησης του ποδοσφαίρου οι οπαδοί αντιμετωπίζονται πρωτίστως ως πελάτες. Γνωρίζαμε ότι τα αθλητικά σωματεία έχουν ισχυρούς δεσμούς με το πολιτικό σύστημα που αποτυπώθηκαν και νομοθετικά σε μια σειρά από ρυθμίσεις για ευνοϊκότερη μεταχείριση των οικονομικών ζητημάτων των ΠΑΕ. Τώρα ο Ολυμπιακός θέλει να επιβάλλει ένα άλλο μοντέλο εξουσίας, την ιδιοποίηση μιας πόλης», επισημαίνει ο Καθηγητής στο πανεπιστήμιο Κρήτης Γιάννης Ζαιμάκης.
Το ζήτημα όμως είναι αν απαιτείται κάτι παραπάνω από την κατάκτηση 41 πρωταθλημάτων για την κατάκτηση ενός δήμου, όπως για παράδειγμα ένα σχήμα το οποίο θα έχει αυτοδιοικητική εμπειρία, ξεκάθαρες και επεξεργασμένες θέσεις για όλα τα ζητήματα που μπορεί να αφορούν τη ζωή μιας πόλης, στελεχιακό δυναμικό που να έχει δοκιμαστεί σε διάφορες πτυχές της κοινωνικής και επιστημονικής ζωής.
Κυρίως χρειάζεται συλλογικό όραμα με επίκεντρο τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών και όχι απλώς η υπόρρητη επίκληση μια ομάδας που ενδεχομένως να συγκαλύπτει οικονομικά συμφέροντα στην περιοχή. Στην ομιλία του κατά τη διάρκεια παρουσίασης του ψηφοδελτίου ο υποψήφιος δήμαρχος Γιάννης Μώραλης έδωσε έμφαση στην αξιοποίηση του λιμανιού του Πειραιά για τη δημιουργία επενδύσεων και θέσεων εργασίας.
Επικαλέστηκε μάλιστα μελέτες που βασίζονται σε στοιχεία του 2010 και του 2011, οι οποίες προφανώς έχουν ξεπεραστεί από τα δεδομένα της ελληνικής οικονομίας και οι οποίες κατά βάση υπερασπίζονται τις φοροαπαλλαγές των εφοπλιστών. Σ’ αυτό το σημείο βρίσκεται μάλλον η δεύτερη ενεργός αντίφαση του Βαγγέλη Μαρινάκη. Η βασική του εταιρεία Capital Management διαχειρίζεται 58 πλοία, ούτε ένα όμως δεν έχει υψωμένη ελληνική σημαία.
Σε ότι αφορά επίσης τα πληρώματα, όπως εύκολα μπορεί να διαπιστώσει κανείς από την επίσημη ιστοσελίδα της επιχείρησης, υπάρχει πλήρης κυριότητα ή σύνδεση με γραφεία πληρωμάτων στην Κωστάντζα (Ρουμανία), στο Νοβοροσίσκ (Ρωσία) και στη Μανίλα (Φιλιππίνες).
Ειδικά, σε αξιωματικούς φαίνεται ότι η εταιρεία δείχνει ιδιαίτερη προτίμηση στους Ρουμάνους αφού είναι χορηγός της Ναυτικής Ακαδημίας της Ρουμανίας, στην Κωστάντζα, απ’ όπου οι καλύτεροι σπουδαστές εκπαιδεύονται και επιλέγονται να ταξιδεύουν στα πλοία της εταιρείας. Αυτό το δείγμα γραφής ίσως δεν καθησυχάζει ιδιαίτερα τους άνεργους ναυτικούς ή τους νεαρούς απόφοιτους της σχολής Εμπορικού Ναυτικού.
Σε μια περίοδο όμως έντονης πόλωσης με σημαντικά κοινωνικά διακυβεύματα, οι δήμοι της χώρας δε μπορούν να υψώσουν σημαίες ευκαιρίας, ούτε η πολιτική να γίνει άσκηση προσομοίωσης στημένου ματς, όταν μάλιστα το ποδόσφαιρο έχει πάψει προ πολλού να διδάσκει την ηθική , όπως έλεγε η θρυλική φράση του Αλμπέρτ Καμύ. - See more at: http://stokokkino.gr/article/7589/Olumpiakos-Apo-to-No-Politica-stis-kalpes#sthash.fBWw0icR.dpuf
Τώρα είδαμε, τι σήμαινε το "No Politica" της Θύρας 7!
Δεν μασάμε κύριοι....Το μόνο που θα καταφέρεται, θα είναι απλά να "αδειάσετε" το Καραΐσκάκη, από αγνούς φιλάθλους του Ολυμπιακού, που σας πήραν χαμπάρι, και αηδίασαν! από τον "Άνεμο Αντίστασης"
Πολιτική και "γήπεδο" ήταν πάντα άρρηκτα δεμένα, με άξονες τα εξωγηπεδικά συμφέροντα των μεγαλομετόχων ΠΑΕ, ΚΑΕ, και τον έλεγχο των "οργανωμένων" φιλάθλων που αποτελούσαν πελατεία των πολιτικών και εργαλείο των εκάστοτε "Προέδρων". Με λίγα λόγια, η σύνδεση τους, καλή δεν ήταν σίγουρα, και κακό έκανε στον αθλητισμό.
Τα τελευταία χρόνια βέβαια, με αφορμή τις ραγδαίες εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις, και ιδιαίτερα με την εμφάνιση του νεοναζιστικού μορφώματος της Χρυσής Αυγής, είδαμε μία καλή όψη μερίδας "οργανωμένων" φιλάθλων, όπου απλά εκφράζοντας το "λαϊκό" αίσθημα, με πανό ή με κάποια συνθήματα, έκαναν τα γήπεδα αραιά και που, μία φωνή λαϊκής έκφρασης για τα κοινωνικά δρώμενα. Η ευαισθησία πολλών οργανωμένων φιλάθλων, στο θέμα του φασισμού, που τον καταδίκαζαν απερίφραστα, ήταν κάτι αξιοσημείωτο. Αυτό αφορούσε όλους τους μεγάλους συλλόγους της ΄χωρας, πλην όμως, του ποδοσφαιρικού Ολυμπιακού....
Από την εποχή που ανέλαβε ο Μαρινάκης, και αφού ως Πρόεδρος του ΟΣΦΠ, έλεγξε την "Θύρα 7", επέβαλε το δόγμα "No Politica", απαγορεύοντας πανό με πολιτικό περιεχόμενο ή συνθήματα με αυτόν τον τόνο..Μόνο που την περίοδο που το έκανε, τα συνθήματα που ακουγόντουσαν στα γήπεδα πολιτικού περιεχομένου, στην εποχή των μνημονιών, ήταν αποκλειστικά αντικυβερνητικά, και ενάντια στην Χρυσή Αυγή. Ο Μαρινάκης, απαγόρευσε, με απλά λόγια την εξύβριση της κυβέρνησησς και των νεοναζί.........Τυχαίο;; ΟΧΙ
Αφού αναλαμβάνει ο Μαρινάκης τα ηνία του Ολυμπιακού, μετά από λίγο, εκδίδει εφημερίδα, "Τα Παραπολιτικά", μία εφημερίδα που από την πρώτη της μέρα, μέχρι σήμερα, με σαφήνεια, εκφράζεται υπέρ της ΝΔ, και της κυβέρνησης Σαμαρά. Αν θέλεις να στηρίξεις τον Σαμαρά (για να πάρεις κάποιο αντίτιμο βέβαια) μέσω μία φυλλάδας, δεν μπορείς να επιτρέψεις κάποιες στιγμές ένα Καραΐσκάκη, με 30, 40 χιλιάδες κόσμο, να βρίζει εν χορώ τον Σαμαρά!
Και μετά, ακούσαμε, ότι το όνομα του μεγαλομετόχου του Ολυμπιακού ενεπλάκη στο θέμα της κρυφής χρηματοδότησης της Χρυσής Αυγής. Και βέβαια, ΝΔ, και Χρυσή Αυγή, με Μπαλτάκους, αστυνομικούς πληροφοριοδότες των νεοναζί, και στελέχη της πρώτης, να θεωρούν το φασιστικό μόρφωμα, αδελφό κόμμα, συνδυάζονται εύκολα για τον εκάστοτε κύριο Μαρινάκη. Και όταν Χρυσαυγίτης δολοφονεί τον Παύλο Φύσσα, αντιφασιστα αλλά και οπαδός του Ολυμπιακού, ενώ όλα τα γήπεδα της χώρας κατακλύζονται με πανό κατά των νεοναζί, η 'ομάδα του" απαγορεύει κάθε ανάλογη εκδήλωση. Και όταν εννοώ "ομάδα του", εννοώ την διοίκηση του ποδοσφαιρικού Ολυμπιακού, και όχι τους φιλάθλους της, που εκείνη την περίοδο, ήταν έξαλλοι με τον μεγαλομέτοχο της ομάδας τους.
Και πριν τρεις μέρες, ο αντιπρόεδρος του Ολυμπιακού, βάζει υποψηφιότητα για την Δημαρχία στον Πειραιά, με υποψήφιο τον ίδιο τον μεγαλομέτοχο. Το "No Politica", καταρρέει, και μην πει κανείς ότι αυτό αφορούσε το εσωτερικό του γηπέδου. Δηλαδή, με ποιανού το όνομα-βιτρίνα, οι δύο "κύριοι" διεκδικούν τον Δήμο;; Μα βέβαια, φιλοδοξούν να κερδίσουν στις εκλογές, με τους ψήφους των φιλάθλων που γεμίζουν το Καραϊσκάκη.
Μιλάμε για ένα δεξιό, με ακροδεξιές τάσεις ψηφοδέλτιο, που προέκυψε υπό τον φόβο, ότι ο υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ, αξιολογότατος κύριος Δρίτσας, θα κέρδιζε τον Μιχαλολιάκο στις εκλογές στον Πειραιά. Γιατί βέβαια, το "ακομμάτιστο" και δημοφιλές παράλληλα μπορεί να συγκινήσει περισσότερο από ένα δήμαρχο, ταυτισμένο με την ΝΔ, και την μνημονιακή κυβέρνηση Σαμαρά, όπως είναι ο Μιχαλολιάκος!
Δεν μασάμε κύριοι....Το μόνο που θα καταφέρεται, θα είναι απλά να "αδειάσετε" το Καραΐσκάκη, από αγνούς φιλάθλους του Ολυμπιακού, που σας πήραν χαμπάρι, και αηδίασαν!
Τα τελευταία χρόνια βέβαια, με αφορμή τις ραγδαίες εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις, και ιδιαίτερα με την εμφάνιση του νεοναζιστικού μορφώματος της Χρυσής Αυγής, είδαμε μία καλή όψη μερίδας "οργανωμένων" φιλάθλων, όπου απλά εκφράζοντας το "λαϊκό" αίσθημα, με πανό ή με κάποια συνθήματα, έκαναν τα γήπεδα αραιά και που, μία φωνή λαϊκής έκφρασης για τα κοινωνικά δρώμενα. Η ευαισθησία πολλών οργανωμένων φιλάθλων, στο θέμα του φασισμού, που τον καταδίκαζαν απερίφραστα, ήταν κάτι αξιοσημείωτο. Αυτό αφορούσε όλους τους μεγάλους συλλόγους της ΄χωρας, πλην όμως, του ποδοσφαιρικού Ολυμπιακού....
Από την εποχή που ανέλαβε ο Μαρινάκης, και αφού ως Πρόεδρος του ΟΣΦΠ, έλεγξε την "Θύρα 7", επέβαλε το δόγμα "No Politica", απαγορεύοντας πανό με πολιτικό περιεχόμενο ή συνθήματα με αυτόν τον τόνο..Μόνο που την περίοδο που το έκανε, τα συνθήματα που ακουγόντουσαν στα γήπεδα πολιτικού περιεχομένου, στην εποχή των μνημονιών, ήταν αποκλειστικά αντικυβερνητικά, και ενάντια στην Χρυσή Αυγή. Ο Μαρινάκης, απαγόρευσε, με απλά λόγια την εξύβριση της κυβέρνησησς και των νεοναζί.........Τυχαίο;; ΟΧΙ
Αφού αναλαμβάνει ο Μαρινάκης τα ηνία του Ολυμπιακού, μετά από λίγο, εκδίδει εφημερίδα, "Τα Παραπολιτικά", μία εφημερίδα που από την πρώτη της μέρα, μέχρι σήμερα, με σαφήνεια, εκφράζεται υπέρ της ΝΔ, και της κυβέρνησης Σαμαρά. Αν θέλεις να στηρίξεις τον Σαμαρά (για να πάρεις κάποιο αντίτιμο βέβαια) μέσω μία φυλλάδας, δεν μπορείς να επιτρέψεις κάποιες στιγμές ένα Καραΐσκάκη, με 30, 40 χιλιάδες κόσμο, να βρίζει εν χορώ τον Σαμαρά!
Και μετά, ακούσαμε, ότι το όνομα του μεγαλομετόχου του Ολυμπιακού ενεπλάκη στο θέμα της κρυφής χρηματοδότησης της Χρυσής Αυγής. Και βέβαια, ΝΔ, και Χρυσή Αυγή, με Μπαλτάκους, αστυνομικούς πληροφοριοδότες των νεοναζί, και στελέχη της πρώτης, να θεωρούν το φασιστικό μόρφωμα, αδελφό κόμμα, συνδυάζονται εύκολα για τον εκάστοτε κύριο Μαρινάκη. Και όταν Χρυσαυγίτης δολοφονεί τον Παύλο Φύσσα, αντιφασιστα αλλά και οπαδός του Ολυμπιακού, ενώ όλα τα γήπεδα της χώρας κατακλύζονται με πανό κατά των νεοναζί, η 'ομάδα του" απαγορεύει κάθε ανάλογη εκδήλωση. Και όταν εννοώ "ομάδα του", εννοώ την διοίκηση του ποδοσφαιρικού Ολυμπιακού, και όχι τους φιλάθλους της, που εκείνη την περίοδο, ήταν έξαλλοι με τον μεγαλομέτοχο της ομάδας τους.
Και πριν τρεις μέρες, ο αντιπρόεδρος του Ολυμπιακού, βάζει υποψηφιότητα για την Δημαρχία στον Πειραιά, με υποψήφιο τον ίδιο τον μεγαλομέτοχο. Το "No Politica", καταρρέει, και μην πει κανείς ότι αυτό αφορούσε το εσωτερικό του γηπέδου. Δηλαδή, με ποιανού το όνομα-βιτρίνα, οι δύο "κύριοι" διεκδικούν τον Δήμο;; Μα βέβαια, φιλοδοξούν να κερδίσουν στις εκλογές, με τους ψήφους των φιλάθλων που γεμίζουν το Καραϊσκάκη.
Μιλάμε για ένα δεξιό, με ακροδεξιές τάσεις ψηφοδέλτιο, που προέκυψε υπό τον φόβο, ότι ο υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ, αξιολογότατος κύριος Δρίτσας, θα κέρδιζε τον Μιχαλολιάκο στις εκλογές στον Πειραιά. Γιατί βέβαια, το "ακομμάτιστο" και δημοφιλές παράλληλα μπορεί να συγκινήσει περισσότερο από ένα δήμαρχο, ταυτισμένο με την ΝΔ, και την μνημονιακή κυβέρνηση Σαμαρά, όπως είναι ο Μιχαλολιάκος!
Δεν μασάμε κύριοι....Το μόνο που θα καταφέρεται, θα είναι απλά να "αδειάσετε" το Καραΐσκάκη, από αγνούς φιλάθλους του Ολυμπιακού, που σας πήραν χαμπάρι, και αηδίασαν!
Αυγά τρίκορκα...
Έκαμεν η κότα τρία αυγά "το ένα σαν το άλλο"
και βγαίνουν τρία κοκορόπουλα...
Μήνα φταιξεν ο πετεινός
Μήνα φταιξεν η κλώσα;
Ουδέ η κλώσα έφταιξε,
ουδέ και το κοκόρι.
Τρίκορκον...έκατσε το αυγό
και όμοιοι οι σπόροι
Θα επανέλθω, αλλά όχι σήμερα.
Ο διαχειριστής πάντως έχει βεβαρυμένο ιστορικό, αφού διαπληκτίζεται κάθε τόσο με διάφορα μέλη, τα οποία διαγράφει σε ρόλο Στάλιν.
Στο παρελθόν, με το tenekedoupoli υπήρξε και άλλο επεισόδιο, για το οποίο στο facebook ο διαχειριστής προσπάθησε να καταλογίσει ευθύνη στο blog για όσα έγραφαν ενώ το blog απλώς κατέγραφε με ανάρτηση τα γεγονότα.
Δεν το κατάφερε φυσικά, η ανάρτηση παραμένει εδώ και με το googlarisma του ονόματος της ομάδας το tenekedoupoli βγαίνει πρώτο (να η ανάρτηση) Ξέρεις ότι είσαι από τον Κορυδαλλό όταν...
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)