Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο
Σαν σήμερα 70 χρόνια πριν, σε ένα σπίτι της Νεάπολης στην Αθήνα, υπογράφτηκε η ίδρυση του ΕΑΜ, από εκπροσώπους του ΚΚΕ, του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ελλάδας (ΣΚΕ), της Ένωσης Λαϊκής Δημοκρατίας (ΕΛΔ) και του Αγροτικού Κόμματος (ΑΚ). Κάπως έτσι ξεκινούσε ένα από τα μεγαλύτερα, αν όχι το μεγαλύτερο επίτευγμα στην ιστορία της νεότερης Ελλάδας, του 20ου αιώνα.Εκατομμύρια Έλληνες, από όλα τα κοινωνικά στρώματα, που ενδιαφέρονταν για την εθνική απελευθέρωση της χώρας, την πλήρη εθνική ανεξαρτησία και την λαοκρατία, αγκάλιασαν αυτήν την προσπάθεια.Με αυτό το σημείωμα θέλουμε να σταθούμε σε μια πτυχή άκρως επίκαιρη και σήμερα. Την αντίδραση του τότε πολιτικού κόσμου.
Οι ηγέτες των τότε κομμάτων, χαρακτήρισαν την σκέψη για αντίσταση κατά του κατακτητή, ως «τυχοδιωκτική», ή στην καλύτερη περίπτωση «πρόωση και επικίνδυνη αντίδραση», και γι αυτό απέρριψαν κάθε συνεργασία. Ο αρχηγός των Φιλελευθέρων Θεμιστοκλής Σοφούλης δήλωσε, «η σαραντάχρονη πολιτική μου πείρα με έχει πείσει πως τέτοιες προσπάθειες είναι καταδικασμένες σε αποτυχία». Ο αρχηγός των Προοδευτικών Φιλελευθέρων Γεώργιος Καφαντάρης είπε: «αρνούμαι να συμμετάσχω ως πρωτεργάτης και θα περιμένω». Ο αρχηγός του Δημοκρατικού Κόμματος Γεώργιος Παπανδρέου (ο γνωστός παππούς της οικογενείας), όχι μόνο αρνήθηκε να πάρει μέρος, αλλά συμβούλευε και τους άλλους, να αποφύγουν οποιαδήποτε επαφή, με τα κόμματα που έχουν συμφωνήσει στην ίδρυση του ΕΑΜ.
Όσο για τους υπόλοιπους , μεγαλοαστούς , βιομήχανους και επιχειρηματίες, μια μερίδα συνεργάστηκε ανοιχτά με τους κατακτητές και στήριξε τις κατοχικές κυβερνήσεις, και μια άλλη συνεργάστηκε στην πορεία μαζί τους… Για την στάση του τότε πολιτικού κόσμου, απέναντι στην εθνική αντίσταση είναι χαρακτηριστική η κοινή δήλωση των ηγετών του, που στάλθηκε τηλεγραφικά στην εξόριστη κυβέρνηση στο Κάιρο, στις 19 Ιανουαρίου του 1944, υπογεγραμμένη από τους Σοφούλη, Παπανδρέου, Καφαντάρη, Γονατά, Μυλωνά, Ράλλη και Σοφιανόπουλο.
Χαρακτήριζαν την Εθνική Αντίσταση «αναρχούμενην αντάρτικην κίνησιν» και αποφαίνονταν ότι «η κίνησις αυτή, η χρησιμοτάτη, παρεξέκλινε του προορισμού της και τείνει να μεταβληθεί, αν δεν μετεβλήθη ήδη, από απελευθερωτικήν εις κίνησιν εξοντώσεως του ελληνικού πληθυσμού»!!!
Η συνέχεια είναι γνωστή. Πέρα και πάνω από τις φοβικές δηλώσεις του τότε πολιτικού κόσμου, το ΕΑΜ θέριεψε, αγκαλιάστηκε από τον λαό, μεγαλούργησε, αφήνοντας εκτεθειμένες τις τότε «φωνές της λογικής και της σύνεσης», τις φωνές «της συναλλαγής και της υποταγής», αλλά και τις τότε αντιλήψεις, ότι «ο εχθρός είναι πανίσχυρος και καλά θα κάνουμε να συμβιβαστούμε μαζί του…»
Θύμιος Καλαμούκης, αύριο η συνέχεια….
